Acteur Paul van Gorcum (89) stopt: 'Soms word ik om 2 uur 's nachts gebeld uit het café'

WARMOND - Voor de begin deze maand 89 jaar geworden Paul van Gorcum is de tijd aangebroken om het rustiger aan te gaan doen. De stemacteur voorzag meer dan 10.000 films van geluid en is onder meer bekend als de Baron uit Bassie & Adriaan, meerdere rollen uit de Smurfen en stemmen uit Disneyfilms, maar kondigt nu zijn afscheid aan. Dat heeft vooral te maken met een ernstig verkeersongeval van zijn vrouw, die inmiddels met de ziekte van alzheimer kampt. 'Ze heeft 8,5 maand in het ziekenhuis gelegen. En ze heeft er 3,5 jaar over gedaan om te leren lopen.'
In zijn rijke carrière zat Van Gorcum bij ongeveer 'alle toneelgezelschappen' van Nederland. Hij speelde onder meer in het Haagse Comedie, de Nederlandse Comedie en het Rotterdamse toneel. 'Iedere vijf jaar ben ik van gezelschap veranderd', zegt Van Gorcum in het radioprogramma Menno in de Middag van Omroep West. 'Ik heb meer dan 10.000 films ingesproken... Neem bijvoorbeeld de Smurfen: dat waren al 860 delen! En daar deed ik dan een stem of twaalf in. Van Gargamel, Mopper Smurf tot weet ik veel wat. Ik deed het allemaal.'
Dat de inmiddels in Warmond woonachtige acteur ontelbaar veel personages vertolkte in films, is een understatement. Heeft Van Gorcum een persoonlijke favoriet? 'Nee, nee, nee, niet één', is hij duidelijk. 'Ik heb verschillende dingen in de Efteling gedaan. Maar het meest spectaculaire was natuurlijk de Baron, dat was een miljoenenproject.'
Nachtelijke bellers
Dat Van Gorcum nog altijd bekend is bij zowel jong en oud blijkt. 'Soms gaat om twee uur 's nachts de telefoon. Mijn kinderen wonen in het buitenland en dan denk ik, misschien is er wel wat mijn dochter en belt ze daarom. Dan neem ik de telefoon op en hoor ik groezemoes. En dan weet ik al dat het een café is. En dan wordt er gezegd... "Hé Paul! Zeg nog eens even drommels, drommels, drommels"... Begrijp je?'
Beleefd als Van Gorcum is, beantwoordt hij de nachtbrakers. 'Ik denk, laat ook maar. Ik doe het wel eventjes. Het kost geen uren. Maar het is vervelend. Ja, maar dan lig je wel midden in de nacht drommels, drommels, drommels naar een café in te schreeuwen.'

Ruim een week geleden mocht Van Gorcum 89 kaarsjes uitblazen. Dat deed hij in Huis ter Duin in Noordwijk, waar hij ook zijn afscheid bekendmaakt. Is hij bang voor het welbekende zwarte gat nu zijn werk wegvalt? 'Nee, hoor. Om te beginnen woon ik nu in een verzorgingshuis. Dat is één. En de andere oorzaak is dat mijn vrouw alzheimer heeft gekregen.'
Van Gorcum kwam er vorig jaar achter. 'Ik dacht: wat zit ze toch graag te kletsen, maar waar heeft ze het eigenlijk over? Ik heb haar toen laten onderzoeken in Leiden. Daar werd ontdekt dat het komt door het ongeluk dat ze heeft gehad.'
Ernstig ongeval van vrouw Lenie
Daarmee doelt hij op een ernstig verkeersongeval dat zijn vrouw Lenie eerder meemaakte. 'Ze is met 110 kilometer op het zebrapad overreden. Op de Valkenboslaan in Den Haag. Door een jongen van twintig jaar. Ja meneer, ik kon er niks aan doen. Ik heb haar niet gezien', zou de dader gezegd hebben.'
Zijn vrouw bleek haar linkerbeen op twaalf plaatsen gebroken te hebben en haar rechterbeen op achttien plaatsen. Haar gezicht en haar schedel waren gescheurd en haar schouders waren gebroken. 'Ze heeft 8,5 maand in het ziekenhuis gelegen. En ze heeft er 3,5 jaar over gedaan om te leren lopen. '

Na de revalidatie kwam de ziekte aan het licht. 'Door de acht grote operaties heeft ze in de loop der tijd geen eiwitten meer aangemaakt op de hersenschors en dat veroorzaakt alzheimer.' Ondanks alles heeft Van Gorcum het goed naar zijn zin in zijn huidige woonplaats. 'Ik heb er geen woord over te klagen. Het is een heel nieuw huis.'
Via Oegstgeest en Oorschot verblijft het stel nu in Warmond. 'Mijn vrouw en ik wonen en slapen lekker bij elkaar. We hebben een prachtige slaapkamer. Een mooie woonkamer. We hebben een badkamer zelf. En de hond mag mee. En de auto staat bij de deur. Nou, dan heb je al het geluk, toch? Dat je zo op de oude dag samen nog bent. Gelukkig, ook na al die ellende.'
In 2015 was Paul van Gorcum te gast in het programma 'De Brommerbrigade' van Radio West en demonstreerde hij vele stemmen.