Na ontslagronde nu vrees voor personeelstekort in kassen

Beeld ter illustratie
Beeld ter illustratie © ANP
WESTLAND - Veel arbeidsmigranten in de Westlandse kassen moesten afgelopen winter een andere baan zoeken, omdat het werk in de kassen stil kwam te liggen, vanwege de hoge gasprijzen. Nu het zonnetje weer gaat schijnen, en de kwekers dus minder energie nodig hebben, komt het werk weer terug. Maar is er nog wel voldoende personeel? Uitzendbureau Tradiro: 'In de zomermaanden wordt het écht een probleem, mensen willen niet voor een paar maanden ergens werken, maar een jaarrond.'
Alsof ze nooit anders gedaan heeft, zit de Moldavische Olga Botezatu achter haar laptop in het kantoor van uitzendbureau Tradiro. Als een vis in het water voelt ze zich. Maar tót half november vorig jaar werkte ze nog in een Westlandse orchideeënkas.
'Daar gingen de lichten uit vanwege de hoge gasprijzen', vertelt ze. 'Het werk werd steeds minder, eerst vreesde ik dat ik mijn baan helemaal kwijt was, terwijl ik juist naar Nederland was gekomen om een nieuwe toekomst op te bouwen.'
Olga werkt na de grote onslagronde als recruiter bij het uitzendbureau
Olga werkt na de grote onslagronde als recruiter bij het uitzendbureau © Omroep West
Maar Olga kreeg via het uitzendbureau - toen haar kas er helemaal mee stopte - al snel ander werk. 'Ik werd gevraagd om op kantoor als recruiter aan de slag te gaan, ik werf mensen in mijn thuisland.' Olga is dolblij dat het zo gelopen is. 'Eigenlijk vind ik dit veel leuker. Eerst deed ik fysiek werk, nu mag ik mijn hersens gebruiken.'
Voor de gascrisis werkte Olga in orchideeënkas
Voor de gascrisis werkte Olga in orchideeënkas © Olga Botezatu
Uitzendbureau Tradiro voelt het als haar plicht om arbeidskrachten zoals Olga binnenboord te houden. 'Wij vonden het niet fair als de arbeidsmigranten de dupe zouden worden van de gascrisis', zegt de operationeel directeur Robin Taal. 'Daarom hebben we voor zoveel mogelijk mensen ander werk gezocht, maar een groot deel is ook weggegaan. Waarheen? Dat weten we niet. En of ze terugkomen, dat zal de komende maanden blijken, nu alle kassen die in de wintermaanden stopten, weer gaan draaien.'
Uitzendbureaus in de regio maken zich vooral zorgen over de zomermaanden. 'Er zijn nu nog voldoende mensen', zegt Rita Kostwinder, van NL Jobs. 'Maar als over een maand iedereen echt weer aan het draaien is - ook de kassen die in de wintermaanden onbelicht waren - dan vraag ik me af hoe we het gaan invullen.' Ook bij Veldwerk uitzendbureau zien ze dat er een verschuiving plaatsvindt. 'We proberen zoveel mogelijk mooie filmpjes te laten zien en te zorgen dat de arbeidsvoorwaarden hetzelfde zijn als andere sectoren. Maar het is gewoon zo dat het werk in de kassen minder aantrekkelijk is geworden.'

'Mensen gaan naar andere branches toe'

Ook Tradiro bevestigt dat beeld. 'Veel kwekers hebben hun teelt door de gascrisis anders ingericht. Bij sommige gewassen was er al veel sprake van seizoenswerk, maar nu zie je dit op een grotere schaal in de sector gebeuren. Veel meer korte hoge pieken van productie - in de zomer - en een lange periode waarin je veel minder tot niks produceert. En de meeste arbeidsmigranten die hier komen, willen een jaarrond ergens werken, niet slechts voor een paar maanden. Dus die gaan naar andere branches toe.'
Glastuinbouw Westland is niet verbaasd over de dreigende personeelstekorten. Jacco Vooijs: 'Wij hebben dit vanaf het begin geroepen. Als je een deel van je mensen nu wegstuurt; komen die dan terug? Er is altijd een piek in de zomermaanden, en dat wordt nu extra versterkt door de gascrisis. Daarom is het juist zo belangrijk dat je je mensen gedurende het hele jaar zoveel mogelijk opleidt en aan het werk houdt.'
Vacatures zijn sowieso moeilijk in te vullen omdat de arbeidsmarkt in Nederland zeer krap is. Daarnaast is concurrentie met andere sectoren de afgelopen jaren sterk toegenomen. Ook de distributiecentra van webwinkels azen op arbeidskrachten uit andere EU-landen. Tot slot speelt onvoldoende huisvesting ook een rol als het gaat om arbeidsmigrantentekorten.
Volgens de uitzendbureaus heeft een deel van de kwekers dat ook gedaan. Taal: 'Sommige hebben geanticipeerd op de piek in de zomer en sommige mensen ook op andere plekken aan het werk gehouden. Daarnaast zijn we veel meer met de kwekers gaan samenwerken om mensen te werven.'
Niet alle uitzendbureaus maken zich zorgen. 'Er zal zeker een piek aan komen, maar wat de impact daarvan is, durf ik nog niet te zeggen', zegt Sezer, Duygulu va Solotions. Can Bagci, van Can uitzendbureau is zeker van zijn zaak: 'Wij verwachten dat er voor de komende maanden nog voldoende mensen te vinden zijn.'

'Ik ga niet meer terug'

Hoewel Tradiro Olga aan zich heeft weten te binden - door haar ander werk binnen het bedrijf aan te bieden - peinst de arbeidsmigrant er niet over om haar werk in de kas weer op te pakken. 'Ik ga niet terug', lacht ze. 'Ik doe nu waar ik voor naar Nederland ben gekomen, werken aan mijn persoonlijke groei. Dit is voor mij de beste kans die ik had kunnen krijgen.'