Urenlange blokkade A12 eindigt met politieactie: 'Heb ik over voor ons klimaat'

Een van de demonstranten wordt afgevoerd door de politie
Een van de demonstranten wordt afgevoerd door de politie © ANP
DEN HAAG - 'Ik ben bang, maar het is het allemaal waard', schreeuwt een vrouw in een poncho. Doelend op het waterkanon dat weleens ingezet kan worden. Snelweg A12 staat zaterdagmiddag vol met klimaatdemonstranten. 'Dit is het minimale wat wij kunnen doen voor ons milieu.' De actie duurt tot in de avond.
Het blokkeren van de Utrechtsebaan is verboden door burgemeester Jan van Zanen (VVD) van Den Haag. De Koekamp is aangewezen als alternatieve demonstratielocatie. Maar daar wil Extinction Rebellion niets van weten.
'Volgens het Europees recht vallen blokkades onder het demonstratierecht. Wij kunnen niet anders dan de weg blokkeren, omdat de overheid onze weg naar een zorgeloze toekomst blokkeert', zegt een woordvoerder van de actiegroep aan het einde van de ochtend.
Klimaatactivisten zitten op de Utrechtsebaan en zwarte doeken worden verwijderd
Uit voorzorg heeft de gemeente hekken met zwarte doeken rond de snelweg geplaatst om demonstranten het zicht te ontnemen. Rijkswaterstaat heeft de A12 'ingesmeerd' om te voorkomen dat het wegdek beschadigd raakt als demonstranten zich vastlijmen.
Extinction Rebellion zegt voor de Utrechtsebaan gekozen te hebben omdat deze weg precies tussen het Tweede Kamergebouw en het ministerie van Economie en Klimaat ligt. 'De door de gemeente aangewezen plek op de Koekamp is heel schattig, maar die manier van demonstreren heeft ons nog nergens gebracht', zegt de woordvoerster.

Bang voor waterkanon

Vlak voor het middaguur wordt hard geslagen tegen de dranghekken aan. Klokslag twaalf uur breken naar schatting 1500 actievoerders door de politieafzetting heen en lopen de snelweg op en starten een zogeheten sit down-actie. De A12 wordt in beide richtingen afgesloten. 'Alles verloopt volgens afspraak', zegt Paul van Musscher, hoofdcommissaris van Politie Eenheid Den Haag, kort daarna. 'Het waterkanon staat klaar, maar is nog niet ingezet. Dat gebeurt pas als er gevaar dreigt voor mensen en dieren.'
De ME tegenover demonstranten op de Utrechtsebaan, honderden sympathisanten kijken vanaf de tunnel toe
De ME tegenover demonstranten op de Utrechtsebaan, honderden sympathisanten kijken vanaf de tunnel toe © ANP
Dat waterkanon zorgt voor angst bij demonstranten. Maar ze zeggen vastberaden te zijn. 'Poncho aan en als een egel op de grond liggen', zegt er een. 'Dit is de minimale inzet die wij kunnen plegen. Natuurlijk is dat het waard voor ons milieu.’ Er worden spelletjes gespeeld op het wegdek, muziek gemaakt en een aantal demonstranten leest een boek. 'Ik heb een regenbroek aan en een paraplu bij me. Het is het waard om natgemaakt te worden, want er moet wat gebeuren aan het klimaat.'

Na vijf uur is het klaar

Ruim vijf uur blijft de snelweg bezet. 'Wij komen op die manier ruimschoots tegemoet aan het demonstratierecht en hebben wij een demonstratie gefaciliteerd die niet vooraf is aangekondigd', vindt Van Musscher. Nadat even na 16.00 uur is aangekondigd dat alle demonstranten om 17.00 uur weg moeten zijn, grijpt de politie ook daadwerkelijk om vijf uur 's middags in. Het waterkanon spuit enkele tientallen mensen nat. Het wordt met gejuich, applaus en gezang ontvangen.
Politie zet waterkanon in om klimaatdemonstranten van Utrechtsebaan te krijgen
Maar de actievoerders hebben het ook koud. Ze zitten te rillen op de grond met warmtedekens om zich heen. Een paar natgespoten vrouwelijke demonstranten trok de kleren uit en bleven in enkel hun string staan. Weer anderen klommen in bomen en lantaarnpalen. Op de Zuid-Hollandlaan is een centrum ingericht waar demonstranten met onderkoelingsverschijnselen kunnen opwarmen, droge kleren krijgen en zich medisch te laten checken.
Driekwartier nadat het eerste van in totaal drie waterkanonnen is ingezet, zijn de demonstranten omsingeld door de politie. Aan de ene kant staat het waterkanon opgesteld en aan de andere kant een cordon aan politieagenten. Ook komen tien politiebusjes vol ME'ers aangereden om activisten na een eventuele arrestaties af te voeren en staan agenten te paard paraat.
Demonstranten van Extinction Rebellion worden aangehouden
Alle demonstranten die zich om 18.30 uur nog op de A12 begeven, worden door de politie opgetild of meegesleurd. Zij worden in bussen gezet. Iedereen die via bussen wordt afgevoerd, is aangehouden. Daar is de politie tot halverwege de avond mee bezig.