'Winst BBB kan oplossing zijn voor stikstofprobleem'
REGIO - De winst van de BoerBurgerBeweging (BBB) bij de Provinciale Statenverkiezingen kan een oplossing zijn voor het stikstofprobleem. Dat denkt voormalig politiek verslaggever Ron Fresen. 'Het zou mij niks verbazen als er in de provincies een nieuwe uitweg wordt gevonden in de stikstofcrisis.'
BBB lijkt - net als in veel andere provincies - de grootste te worden in Zuid-Holland. Ze komen waarschijnlijk met acht zetels de provincie in.
De partij is kritisch op het huidige kabinetsbeleid over het terugdringen van de stikstofuitstoot. Toch denkt Fresen dat BBB de impasse over stikstof weleens zou kunnen doorbreken. 'Ze ontkennen niet dat er een stikstofprobleem is. Ze vinden ook dat het opgelost moet worden, maar ze willen het op een andere manier oplossen', zegt Fresen. 'Het terugdringen van stikstof hoeft volgens hen niet allemaal bij de boeren vandaan te komen. Ze willen terug naar de tekentafel en een nieuwe start maken.'
'Geen stikstofontkenners'
En dat kan best wel eens succesvol zijn, schat Fresen in. 'Het zijn redelijke mensen die zich goed voorbereid hebben. Het zijn geen stikstofontkenners. Ze zijn realistisch. Het kan zijn dat er in alle provincies een andere manier wordt gevonden om het op te lossen.'
Een breekpunt voor de partij is het uitkopen van boeren. BBB wil niet dat boeren worden uitgekocht. 'Dat wordt het grote punt bij de onderhandelingen', verwacht Fresen. 'Tegelijkertijd zie je ook bij BBB dat er echt een uitweg gevonden moet worden.'
'Blaken van zelfvertrouwen'
Volgens Fresen kan de provinciale politiek in Zuid-Holland niet om de partij heen. 'Ook omdat ze aangeven dat ze willen besturen.'
Hij verwacht dat BBB - als ze het voortouw krijgen - een serieuze poging gaat doen om een coalitie te vormen. 'Dat is anders dan bij Forum voor Democratie vier jaar geleden. Toen begon de aftakeling op dezelfde avond, met de speech over de uil van Minerva. Dat zie je bij BBB niet, die zie je blaken van zelfvertrouwen.'
'Versplintering toegenomen'
Die coalitievorming gaat wel 'heel ingewikkeld' worden, verwacht de politiek commentator. 'In Zuid-Holland is de versplintering verder toegenomen.' De vorige verkiezingen waren er nog dertien partijen, nu zijn dat er vijftien. 'En qua omvang zijn de partijen dichter bij elkaar gekropen. Dat maakt het ingewikkelder dan vier jaar geleden. Je hebt al snel zes of zeven partijen nodig voor een college.'
In dit kaartje zie je de zetelverdeling in Zuid-Holland na het tellen van de stemmen in 39 van de 50 gemeenten (tekst loopt door onder afbeelding):
Twee coalities liggen volgens hem het meest voor de hand. 'Een college met de winnaars erin doet het meest recht aan de uitslag.' Dit centrumrechtse college zou bestaan uit nieuwkomers BBB en JA21 en met bestaande partijen VVD, CDA, ChristenUnie, SGP en bijvoorbeeld 50PLUS. 'Met 28 van de 55 zetels zou dit net kunnen.' De PVV is ook een optie volgens Fresen, maar dan moet eerst duidelijk worden of die partij op provinciaal niveau niet wordt uitgesloten.
Verder met huidige coalitie en D66
De andere optie is zonder BBB en JA21. 'De huidige coalitie - VVD, GroenLinks, PvdA, CDA en de twee christelijke partijen - plus D66. Dan kom je ook op een meerderheid', zegt Fresen.
De eerste optie ligt volgens hem het meest voor de hand. 'Maar wat daarbij wel meespeelt: de huidige partijen hebben een alternatief (optie twee, red.). En als politici een alternatief hebben, zullen ze dat altijd boven de markt laten hangen. Dat kan een belangrijke factor worden in het hele proces.'
'Bonte verzamelingen'
En dan zijn er ook nog 'veel bonte verzamelingen mogelijk', eindigt Fresen. 'Een van de linkse partijen met BBB, er zijn genoeg mogelijkheden. Maar als je kijkt naar de verschillen, wordt het gelijk heel lastig.'
