Haagse particuliere woningen in slechte staat: half miljard nodig voor verbetering

© ANP
DEN HAAG - De kwaliteit van particuliere huurwoningen in Den Haag gaat snel achteruit. Vooral in wijken als Laak, Rustenburg-Oostbroek en delen van Transvaal en de Schilderswijk is sprake van een 'forse neerwaartse spiraal', meldt de gemeente Den Haag. Om die woningen weer aan de minimale eisen te laten voldoen is ruim een half miljard euro nodig. De eigenaren van die huizen moeten dat voor het grootste deel betalen en de gemeente ziet ook kansen om dat af te dwingen.
De gemeente heeft de afgelopen tijd onderzoek laten doen naar de kwaliteit van de woningen in de stad. Uit die studie blijkt dat de staat van het onderhoud gemiddeld in orde is. Toch zijn er ook zorgen. Een combinatie van zaken als slecht verhuurderschap, gebrekkige investeringen in onderhoud en verduurzaming én relatief veel kwetsbare huurders met weinig bescherming, zorgt ervoor dat de problemen zich in bepaalde wijken opstapelen.
Vooral vooroorlogse woningen en huizen tot drie ton kennen vaak 'ernstige en serieuze' gebreken, wordt duidelijk uit het onderzoek. In een aantal gebieden in de stad komen meerdere problemen bij elkaar, zoals slechte energielabels, bovengemiddeld veel energiearmoede, illegale verhuur, overbewoning en sociale en leefbaarheidsproblemen. De meest voorkomende problemen zijn het afbladderen van verf, doorslaand vocht, scheuren in beton, voegen die loslaten, problemen met daken en beschadiging van metselwerk.

Plan van de gemeente

Om dat allemaal aan te pakken is minimaal 570.000.000 euro nodig. Dat moet in principe worden opgehoest door de eigenaren. Het stadsbestuur komt daarom met een plan om de huizen weer aan de 'Haagse basiskwaliteit' te laten voldoen. Dat houdt onder meer in dat de woningen goed zijn geïsoleerd, dat ze duurzaam worden verwarmd en dat de bewoners kunnen koken op schone energie. Verder moeten de woningen gezond en veilig zijn en dient er ook een actieve VvE te zijn. Ook de verhuurders moeten zich aan bepaalde spelregels houden.
Om dit allemaal voor elkaar te krijgen zoekt wethouder Martijn Balster (PvdA, volkshuisvesting) samenwerking met de eigenaren, particuliere verhuurders en woningcorporaties. Ook belooft hij nieuwe maatregelen uit de kast te halen om eigenaren en verhuurders een grotere bijdrage te laten leveren. Dat is volgens hem mogelijk, omdat het Rijk daarvoor sinds enige tijd meer ruimte biedt. Bovendien wordt binnenkort de Wet goed verhuurderschap van kracht. Balster denkt ook dat die kan helpen.

Dramatische situatie

In een paar delen van de stad zijn de problemen nog 'uitdagender', in de woorden van de wethouder. Daar zou zelfs sprake zijn van een 'dramatische' situatie. Daarvoor komt een heel nieuw plan voor 'stadsrenovatie', belooft de wethouder. Balster, in een verklaring: 'De situatie die we dikwijls aantreffen vind ik onacceptabel, we moeten deze trend naar beneden zien te doorbreken. De gemeente wil inwoners hierin met raad en daad bijstaan als dat nodig is, ook financieel. Zodat iedereen in Den Haag in de toekomst prettig kan woningen in een veilige en gezonde woning.'
De gemeente en het Rijk willen samen wijken aanpakken die kampen met een 'neerwaartse spiraal' als het gaat om woningen én leefbaarheid. Daarbij gaat het om Rustenburg-Oostbroek, Laak en delen van Transvaal en Schilderswijk. Hier spelen tal van problemen. Dus helpt alleen het opknappen van de huizen niet. Daarom worden tal van maatregelen ingezet: de verhuurvergunning, intensieve handhaving door Arbeidsinspectie en de gemeentelijke pandbrigade. Zo hoopt de wethouder de 'teloorgang van de oude wijken' te stoppen.
De gemeente maakt zich al enkele jaren 'toenemende zorgen' over de kwaliteit van de Haagse woningen en de mate waarin bewoners gezond en veilig kunnen wonen. Volgens Den Haag neemt die kwaliteit onder meer af, omdat sinds omstreeks 2014 financiële ondersteuning voor onderhoud en renovatie is komen te vervallen en door het wegvallen van rijkssubsidies voor het verbeteren van de woningvoorraad en wijkaanpak. Eigenaren en verhuurders zijn meer en meer zelf verantwoordelijk geworden voor de onderhoudsstaat van hun woning.