Winnaar BBB wil onderhandelingen openen: 'Partijen krijgen vanzelf een uitnodiging'

De partij van Veentjer kwam woensdag tijdens de Provinciale Statenverkiezingen als winnaar uit de bus met 13,7 procent van de stemmen. 'Is het al geland? Ik kan ja zeggen, maar: nee', zegt Veentjer. 'Ik zit nog steeds in een bepaalde roes, vol ongeloof. Je wordt wakker met op dit moment acht zetels...'

De BBB laat de nummer twee VVD daarmee achter zich. 12,9 procent van de kiezers stemden op de liberalen, bijna 3 procent minder dan vier jaar geleden. Dat levert ook acht zetels op. 'Het is altijd jammer als je verliest', zegt lijsttrekker Jeannette Baljeu. 'We waren de vorige keer ook niet de grootste, dus als wij de tweede positie vast kunnen houden, dan zijn we daar ook blij mee. Maar we hadden natuurlijk liever een beter resultaat gehad.'

Vier jaar geleden was Forum voor Democratie nog de grootste partij in de Provinciale Staten. De partij haalde toen elf zetels en zakt nu naar twee. 'Maar de laatste 2,5 jaar opereerden we effectief nog met drie zetels na afsplitsingen. Ik denk met name dat de collega van JA21 het zwaarder zal voelen', sneert lijsttrekker Ewald Kegel. 'Zij gaan van zeven (na de afsplitsing van FvD, red.) naar drie zetels.' Lijsttrekker Toine Beukering van JA21 laat weten blij te zijn met hun uitslag: 'We hebben onze eigen zetels veroverd.'

GroenLinks en PvdA vormen in de Eerste Kamer een gezamenlijke fractie, maar in de Provinciale Staten niet. Als de partijen dit wel hadden gedaan, waren ze met tien zetels de grootste fractie geworden. 'Wat niet is, kan nog komen', zegt Sinan Özkaya van GroenLinks terwijl zijn PvdA-collega Anne de Koning instemmend knikt. 'Het is helemaal geen gekke gedachte dat het deze periode al gebeurt. Maar het kost tijd.'

Het CDA is landelijk hard afgestraft door de kiezer. In Zuid-Holland blijft het verlies beperkt: van vier naar drie zetels. 'Gelukkig is het geen halvering geworden', reageert Meindert Stolk. 'Na een enthousiaste campagne hoop je de peilingen te kunnen verslaan, maar het is teleurstellend dat je toch een zetel kwijtraakt.'

De onderhandelingen in de provincie zullen ingewikkeld worden, verwacht politiek commentator Ron Fresen. 'In Zuid-Holland is de versplintering verder toegenomen.' De vorige verkiezingen waren er nog dertien partijen, nu zijn dat er vijftien. 'En qua omvang zijn de partijen dichter bij elkaar gekropen. Dat maakt het ingewikkelder dan vier jaar geleden. Je hebt al snel zes of zeven partijen nodig voor een college.'

Op de vraag of D66 kan samenwerken met BBB -de partijen liggen ver uit elkaar als het gaat om het stikstofdossier-, reageert lijsttrekker Laura Nijenhuis: 'De stikstof- en klimaatdoelstellingen zijn voor ons het centrale punt in de onderhandelingen. Daar willen wij niet op afdingen, dus dat gaat wel een uitdaging worden als we om tafel gaan om daar samen uit te komen.'

Veentjer laat weten geen enkele partij bij voorbaat uit te sluiten. 'Met de komende onderhandelingen willen we met D66 om de tafel om ze te overtuigen dat ze het al lange tijd verkeerd hebben.' Verder grapt hij dat het eerste onderhandelingsresultaat tijdens de uitslagenavond al is behaald: samen met de VVD wil hij de vleeskroket terug in het provinciehuis. 'Er waren alleen maar vegetarische kroketten!'