Den Haag vreest omleidingen, herrie en andere overlast bij aftakking warmtenet

DEN HAAG - De aanleg van het warmtenet door Ypenburg en Leidschenveen in Den Haag gaat ten koste van een groot aantal bomen, leidt tot overlast bij de bewoners en zorgt gedurende langere tijd voor afsluitingen voor auto's, fietsers en de voertuigen van hulpdiensten. Het Haagse college van burgemeester en wethouders meldt dit in een brief aan de provincie Zuid-Holland. Het stadsbestuur wil daarom dat de pijpleidingen niet dóór, maar zo veel mogelijk lángs de beide wijken lopen. Kan dat zomaar? Twaalf vragen over het zogeheten project Warmtelinq.
De aanleg van warmtenet is toch al in volle gang?
Klopt. Het hoofdtracé loopt straks van het Rotterdamse havengebied naar de energiecentrale aan het De Constant Rebecqueplein in Den Haag. De (ondergrondse) pijp transporteert water dat door de uitgestoten warmte van fabrieken en andere industriële complexen tot zo’n 120 graden Celsius is verhit.
Energiebedrijven kunnen er over enkele jaren 120.000 huizen en bedrijven mee verwarmen. Dit scheelt gas en leidt tot minder CO2-uitstoot. Staatsonderneming Gasunie en dochterbedrijf LdM ('Leiding door het Midden') zijn als opdrachtgevers van de aanleg inmiddels bij Rijswijk aangekomen.
En dan?
Op Haags grondgebied gebeurt nog niets, in afwachting van de Raad van State (RvS). Deze buigt zich dit voorjaar over de ingediende bezwaren. Tegenstanders vrezen voor schade aan de natuur.
Anderen zijn bang dat er door de komst van het dure Warmtelinq geen of minder mogelijkheden overblijven voor geothermie (ofwel aardwarmte) en andere vormen van duurzame energie. De gemeente Den Haag verzet zich met name tegen de wijze waarop de provincie het tracé op enkele punten in de stad heeft ingetekend.
De uitspraak van de RvS kan dus grote gevolgen hebben?
Dat is lastig te zeggen. Hoewel een deel van de Haagse gemeenteraad het warmtenet beslist niet ziet zitten, omdat een groot deel van de stad ervoor op de schop moet, steunt het college van burgemeester en wethouders de plannen. Gasunie/LdM vertrouwt erop dat te allen tijde een oplossing wordt gevonden.
Bovendien weet Gasunie zich verzekerd van de machtige steun van de rijksoverheid en de provincie, inclusief BBB: de winnaar van de recente verkiezingen ziet warmtenetten wel zitten.
Wat hebben Ypenburg en Leidschenveen hiermee te maken?
Het plan is om, als volgende fase, ter hoogte van Rijswijk en via het Wilhelminapark een aftakking naar Leiden aan te leggen. De pijp zal onder de golfbaan en A13 gaan.
Voor Ypenburg en Leidschenveen dacht Gasunie/LdM aanvankelijk aan een tracé dat via de Singel en de Ypenburgse Boslaan en, in Leidschenveen, de Tiber, Henri Faasdreef en Oude Middenweg in een vrijwel rechte lijn dwars door beide woonwijken gaat.
Als alternatief is later 'Variant 2' bedacht. Die gaat om de wijken heen en loopt over de geluidswal van Rijkswaterstaat langs de A4.

Die optie klinkt veel logischer…
Toch kleven volgens de projectorganisatie van Warmtelinq ook bezwaren aan de aanleg op de geluidswal. Zo is het volgens betrokkenen 'best lastig' om op een helling te werken. Hierbij komt dat de wal een 'ecologische verbindingszone' vormt met onder meer een 'vlinderzone'.
Is dat alles?
Nee, als het tracé buitenom gaat, stuit het bij de kruising bij het Prins Clausplein ook op andere problemen. In een van de 'oksels' van dit verkeersknooppunt ligt bijvoorbeeld de nog lege 'GAVI-kavel' die de gemeente Den Haag voor de bouw van een nieuwe tramremise en andere grootschalige ontwikkelingen wil gebruiken. Die kavel kan niet zo maar worden doorsneden.
Bovendien wil het Hoogheemraadschap van Delfland niet dat er rondom het ADO-stadion wordt gegraven. De reden is dat zich daar een belangrijke waterkering bevindt.
Dus?
Er wordt nu ook gekeken naar varianten met aftakkingen om de GAVI-kavel en andere lastige locaties letterlijk te omzeilen.
Waarop is de Haagse zienswijze gebaseerd?
Den Haag heeft variant 1 en 2 vergeleken. Gaat het tracé dwars door beide woonwijken, dan leidt dit voor verkeersoverlast, noodzakelijke omleidingen en hinder door geluid en trillingen. Ook zijn er zo’n 140 bomen in Ypenburg en circa dertig in Leidschenveen die, schrijft de gemeente, 'negatief beïnvloed, gekapt of herplant zullen moeten worden'. Bij variant 2 zijn dit er een stuk of vijftien.
Is dit alles (2)?
In Ypenburg is het mogelijk om met aardwarmte aan de slag te gaan. Ook dat is een belangrijke bron van energie. Het Haagse gemeentebestuur benadrukt daarom dat de beoogde aftakking van Warmtelinq 'de ontwikkeling van geothermie niet mag bemoeilijken, laat staan onmogelijk maken'.

En de rest van het tracé?
Vanaf Leidschenveen richting Zoeterwoude is de leiding langs de zuidzijde van de A4 bedacht. Hier moet rekening worden gehouden met de weidevogels. Het is bovendien een heel waterrijk gebied: bij de projectorganisatie spreken ze wel van 'drijvend gras'. Dat bemoeilijkt de aanleg.
Ook de aanwezigheid van agrarische bedrijven en de noodzaak om de pijp ónder het Rijn-Schiekanaal en de spoorlijn Den Haag-Leiden te trekken, maken de klus er niet eenvoudiger op.
Wat nu?
Nog dit voorjaar hopen Gasunie/LdM knopen door te hakken over het precieze tracé van de aftakking naar Leiden. Daarna volgen de overige procedures.
Wegen de opbrengsten eigenlijk nog wel op tegen de te maken kosten?
Bij de projectorganisatie van Warmtelinq vinden ze vooralsnog van wel. De betrokken medewerkers wijzen erop dat het ministerie van Economische Zaken, de provincie Zuid-Holland en Gasunie in juni vorig jaar voor deze aftakking officieel de samenwerking zijn aangegaan. Dit gebeurde in het bijzijn van minister Rob Jetten (D66) van Klimaat en Energie.
Voor meer over het warmtenet, zie ons dossier