Stokstaartjes ontsnapt uit tuin: 'Ze zijn gewoon niet te vangen'

© Jan Knoppert
'S-GRAVENZANDE - 's-Gravenzande is in de ban van drie ontsnapte stokstaartjes. De exotische diertjes wisten zo'n twee weken geleden uit hun buitenverblijf te breken en zwerven sindsdien rond in het Westlandse dorp. Eigenaar Jan Knoppert trekt intussen alles uit de kast om het olijke drietal te vangen, tot nog toe zonder succes. 'Steeds als we aankomen waar de stokstaartjes zijn gezien, zijn ze alweer weg.'
Het drietal ontsnapte uit de tuin van Knoppert, die daar meerdere tropische dieren houdt. Zo zijn er ook pinguïns, alpaca's en flamingo's. Na hun uitbraak vermaakten de stokstaartjes zich eerst nog een tijdje rond zijn huis, maar de grote wijde buitenwereld lonkte en nu fungeert zo'n beetje heel 's-Gravenzande als hun nieuwe habitat.
De dierenambulance, politie, kennissen en wildvreemde dierenliefhebbers; iedereen die de Westlandse tuinder maar weet in te schakelen, zoekt mee naar de stokstaartjes. De diertjes laten zich regelmatig zien, maar niet zomaar vangen. 'We zijn onlangs weer een volle dag met drie man bezig geweest, maar ze zijn zó snel.'

'Het zat potdicht'

Hij had nog wel zo'n prachtig hok voor ze gemaakt. 'Alles netjes afgetimmerd, het zat potdicht', zegt Knoppert. 'Ik was al gewaarschuwd: je mag het wel goed dicht maken, ze ontsnappen altijd. En verdraaid, ik kwam een keer 's morgens terug van de veiling en daar zaten ze, met z'n drieën voor mijn garage.'
De Westlandse bloemenkweker mist zijn geliefde stokstaartjes enorm. 'Toen ze net waren ontsnapt, kwamen ze nog wel terug voor eten. En omdat ik zoveel dieren heb, staan er hier overal wel schoteltjes met voer. Daar komen ook muizen en ratten op af en daar rekenden die stokstaartjes mooi mee af. Maar ja, nu zijn ze weg.'

'Stokstaartjes kunnen snel verzwakken'

Of de diertjes nog steeds samen optrekken of zich inmiddels afzonderlijk in en rond 's-Gravenzande bewegen, is niet bekend. Hoe lang de stokstaartjes het 'dorpsleven' überhaupt kunnen volhouden, hangt af van de omstandigheden.
Bioloog Eva Schippers van Stichting AAP zegt hierover: 'In principe kunnen deze dieren niet in de Nederlandse natuur overleven. Hun oorspronkelijke leefgebieden zijn Botswana, Zimbabwe, Zuidelijk Afrika. Dat is een ding want het is hier nu natuurlijk niet heel warm.'
De drie ontsnapte stokstaartjes
De drie ontsnapte stokstaartjes © Jan Knoppert
Dat betekent dat ze wel even buiten kunnen leven, maar dat ze best snel kunnen verzwakken. Eten vinden is volgens Schippers ook lastig. 'Het zijn kleine roofdiertjes, ze eten in het wild met name insecten en kleine zoogdiertjes als muisjes en eieren van vogels. Dus op dit moment is er niet veel te vinden, denk ik.'
Misschien hebben ze in een dorp of stadsgebied iets meer geluk, stelt Schippers, maar dan moeten ze wel weten hoe ze het kunnen vinden of waar ze kunnen jagen. 'Als ze kunnen jagen. Want dieren die in gevangenschap zijn opgevoed en groot geworden, die dus nooit hebben leren jagen, zijn gewend dat ze hun eten netjes krijgen aangeboden.'
Stichting AAP over het houden van stokstaartjes: Het zijn exoten, ze horen niet in de Nederlandse landschap thuis. Het stokstaartje is op dit moment legaal om te houden. Dat gaat wel veranderen. Vanaf 1 januari 2024 volgt een nieuwe 'positieflijst', een lijst van inheemse en exotische dieren die zonder vergunning door particulieren gehouden mogen worden. Dan wordt het verboden om bijvoorbeeld een serval, stokstaartje of luiaard in huis te nemen. De dieren die je dan al had, mag je houden totdat ze een natuurlijke dood sterven. Maar je mag er niet meer mee fokken en ze niet meer verhandelen.

Hele dorp zorgt voor de stokstaartjes

Volgens Knoppert zouden de stokstaartjes het wat dat betreft nog wel een poos kunnen volhouden. 'De mensen die ik spreek, buren en bekenden uit de omgeving; overal waar de stokstaartjes opduiken geeft iedereen ze overschotjes van eten. En iedereen kent me hier hè, het hele dorp zorgt eigenlijk voor ze. Wij denken wel dat ze misschien naar de duinen zullen trekken, dat is hier natuurlijk vlakbij.'
Maar hij hoopt vooral dat het alsnog lukt de diertjes te vangen, zodat hij ze weer thuis heeft. 'Ja, want iedereen is er weg van. Ze staan zo leuk op die achterpootjes de wereld in te kijken. Dan mag ik wel voor de derde keer een hok maken, en echt goed deze keer, dat ze niet meer zomaar kunnen ontsnappen.'