'Ben je nou een echte agent of niet?', politievrijwilligers bestaan 75 jaar

Ilona is politievrijwilliger
Ilona is politievrijwilliger © Omroep West
REGIO - In 1948 werden ze nog reserve-politiemannen genoemd, in het leven geroepen vanwege het personeelstekort bij de politie na de Tweede Wereldoorlog. Nu - 75 jaar later - kan de politie niet meer zonder de 2600 politievrijwilligers (mannen én vrouwen) die Nederland telt. Ter ere van het jubileum sprak koning Willem-Alexander zo'n tweehonderd vrijwilligers uit het hele land toe en mocht de Zoetermeerse Ilona namens de politie-eenheid Den Haag een bedankpenning in ontvangst nemen. 'Superleuk, het voelt als een enorme waardering dat de koning speciaal voor ons is gekomen.'
'U helpt heel concreet mee Nederland veiliger te maken', spreekt Willem-Alexander de speciaal uitgenodigde politievrijwilligers toe in een bomvolle zaal in Utrecht. 'Velen van u hebben een drukke baan, een eigen bedrijf, een gezin of een arbeidzaam leven achter de rug. En toch kiest u ervoor om een flink deel van uw energie en vrije tijd te investeren in politiewerk en ik vind dat echt geweldig. Nederland mag u dankbaar zijn, of u nu achter de balie staat of diensten meedraait op straat. Iedere taak is belangrijk.'
Ook de 57-jarige Ilona trekt op haar vrije zaterdag een politie-uniform aan en gaat de straat op. 'We zijn een aanvulling op de beroepscollega's', legt ze uit terwijl ze flyers uitdeelt op de markt in Delft, waarin wordt gewezen op zakkenrollers. 'Omdat ik hier loop, hebben zij hun handen vrij voor urgente zaken.' Het is heel ander werk dan haar 'normale' baan: ambtenaar bij de gemeente Zoetermeer.

Nooit een nare ervaring gehad

Ze spreekt winkelend publiek aan en wijst mensen op een open tas of een portemonnee in een achterzak. 'Soms vragen ze het: ben je nou een echte agent of niet? Want ik heb wel een uniform aan. Ik heb nooit een nare ervaring gehad, dat mensen me niet serieus nemen. Eerder het omgekeerde. Mensen vinden het fijn dat we er zijn. De reacties zijn vaak positief als ik uitleg wat ik doe.'
Het begint te regenen en de markt loopt leeg. Ilona had met dit weer ook thuis op de bank kunnen zitten, maar daar wil ze niet van horen. 'Ik wil iets kunnen betekenen, bijdragen aan de maatschappij. Bankhangen of naar de tennisbaan kan altijd nog.' Wat er leuk aan is? 'Verbinding zoeken met mensen', antwoordt ze. 'Het leidt vaak tot leuke gesprekken. Jongeren bijvoorbeeld zijn eerst wantrouwend en stoer en uiteindelijk heb je een gesprek over hun toekomstplannen en of ze niet ook bij de politie willen.'

Geen stap achteruit doen

Ilona heeft veertien weken lang één avond per week les gehad. 'Je leert communicatieve vaardigheden, EHBO en reanimeren. Want als er iets gebeurt moet je kunnen handelen, dan kun je geen stap achteruit doen.' Ze draagt geen wapen en mag niemand arresteren. 'Ik heb geen bevoegdheden, dan moet je echt de politieopleiding doen.' Politievrijwilligers krijgen een bescheiden vergoeding voor hun werk. 'Maar daar doe ik het niet voor, het geld vind ik niet belangrijk.'
De penning die Ilona in ontvangst nam
De penning die Ilona in ontvangst nam © Omroep West
De Zoetermeerse is één van de 130 politievrijwilligers van de politie-eenheid Den Haag. Ze voelt zich vereerd dat zij de penning in ontvangst mocht nemen. 'Ik ben trots dat ik de eenheid mocht vertegenwoordigen. Het is een hele eer dat de koning is gekomen.' Na afloop van de bijeenkomst voegt de koning zich tussen de vrijwilligers om kort met hen te praten. 'Wie weet spreek ik hem zo nog wel even', zegt Ilona glunderend.