Extra betalen voor koemelk in je koffie: 'Willen mensen bewust maken'

Bij Pluk! krijg je standaard je koffie met havermelk. Je moet het vragen als je koemelk wil, hier betaal je dan 0,30 cent extra voor. 'Wij hebben het concept eigenlijk omgedraaid. Vroeger betaalden onze bezoekers de toeslag voor haver- en sojamelk en moesten we ernaar vragen', zegt Jet van Pluk!. De lunchroom wil mensen bewust maken van het feit dat koemelk belastend is voor milieu en dier.

De reden dat Pluk! koemelk niet uit het assortiment haalt, is om het feit dat de helft van de bezoekers nog koemelk drinkt. 'Om die bezoekers tegemoet te komen, maar ze wel bewuster te maken, vonden we deze aanpak voor nu de juiste.' Het standaard serveren van havermelk zorgt er volgens Jet voor dat mensen vaker voor haver kiezen in plaats van koemelk.

'Wij geloven dat havermelk een betere keuze is voor milieu en dier. Om dit te belasten, voelde niet goed.' De medewerkers en de helft van de bezoekers van Pluk! kiezen al voor het plantaardige alternatief. 'Het was dus een logische stap om het concept van bijbetalen om te draaien', zegt Jet. Daarnaast is ook de menukaart aangepakt en vrij van dierlijke producten.

Steeds meer koffiezaakjes volgen de grote ketens op en vragen niet om bij te betalen bij plantaardige alternatieven, zoals STACH en Barista Café. En bij Anne&Max wordt er met #plan(ee)taardig 5 cent korting gegeven wanneer er plantaardige melk wordt gekozen. Toch is de trend nog lang niet bij elke horecagelegenheid aangeslagen. Zo betaal je op sommige plekken bijvoorbeeld 75 cent extra voor havermelk.

Op de Grote Markt in Den Haag liggen de prijzen wat lager: hier betaal je 50 cent extra voor plantaardige melk. Volgens bedrijfsleider Steven Kwakernaat ligt dit aan het verschil in inkoopprijs. 'Plantaardige melk is voor ons duurder qua inkoop en voor een gezond marge moet hier dan helaas ook een hogere verkoopprijs tegen over staan.'

Ook bij Zèta, een café met een volledige veganistische kaart. Zèta legt dan ook de focus op plantaardige alternatieven, maar er kan wel koemelk besteld worden: 'Er is nog steeds vraag naar, we vinden het belangrijk om niemand uit te sluiten en bieden het daarom als optie aan', zegt Steven. Hij verwijst naar een quote op de website van het café: 'Het ging bij ons ook niet van de ene op de andere dag.'

Of meer horecagelegenheden zullen volgen is nog maar de vraag. De verbruiksbelasting op alcoholvrije dranken, waar ook plantaardige melkproducten onder vallen, wordt in 2024 zwaarder belast. Het maakt niet uit of er suiker is toegevoegd of niet. De verhoging van de belasting op deze producten heeft als doel om de staatskas te spekken. Volgens het coalitieakkoord van VVD, D66, CDA en CU zal het zorgen voor 300 miljoen euro extra per jaar.