Van paar tientjes naar bijna 10.000 euro per jaar: explosieve stijging erfpacht

In Bezuidenhout zit de schrik er goed in. Sommige woningen in de wijk staan op erfpachtgrond en dat betekent dat de grond in eigendom is van de gemeente. Per jaar betalen de huiseigenaren, die hun erfpacht niet hebben afgekocht, hiervoor erfpachtcanon aan de gemeente en de hoogte van dit bedrag is meestal voor tientallen jaren vastgelegd. Nu lopen de contracten van meer dan honderd huishoudens in Bezuidenhout af en heeft de gemeente de bedragen opnieuw berekend. En die komen voor sommigen vele malen hoger uit.

Dat geldt bijvoorbeeld voor Victor Pegels. Hij woont aan de Amalia van Solmsstraat en betaalde 80 euro per jaar, maar moet nu 9500 euro gaan betalen. Zijn buren hebben dezelfde verhalen. 'In deze straat variëren de nieuwe bedragen tussen de 6000 euro en 10.000 euro per jaar', vertelt Pegels. 'We weten niet hoe we dit moeten gaan financieren. Wij hadden een stijging verwacht, maar we gingen ervan uit dat er een redelijk bedrag uit zou komen. Niet deze bedragen.'

Volgens wethouder Martijn Balster (PvdA) berekent de gemeente Den Haag elk jaar de canon op basis van de marktrente en de waarde van de grond. Het afgelopen jaar is de rente flink gestegen en ook is de grondwaarde opgelopen. Hierdoor is het jaarlijkse bedrag dat bewoners op erfpachtgrond moeten betalen omhoog geschoten.

'Het bijzondere aan de recente ontwikkeling is dat het een einde markeert aan een reeks van zeven jaar met zeer lage rente, onder de 2 procent', schrijft Balster aan de gemeenteraad. 'Dat heeft voor uitgiften (van grond) in de afgelopen periode voor (relatief) lage canonbedragen gezorgd. Een hoger canonpercentage, daarentegen zal voor verschillende groepen erfpachters juist (relatief) ongunstige financiële consequenties hebben.'

Dat is precies wat er in Bezuidenhout nu gebeurt. 'Het heeft grote gevolgen voor ons', zegt Pegels. 'Het gaat ons honderden euro's per maand kosten. Dat is voor sommige buren niet te dragen. Een buurvrouw van mij moet rondkomen van een AOW’tje. Hoe moet zij dit betalen?'

De bewoners hebben zich verenigd en hun zorgen bij de politiek neergelegd. Robert Barker van de Partij voor de Dieren is geschrokken van de berichten. 'Mensen worden de financiële afgrond in geduwd', zegt hij. 'Het lijkt erop alsof de gemeente de menselijke maat uit het oog is verloren.' Ook raadslid Arjen Dubbelaar van Hart voor Den Haag is bezorgd. 'In een tijd dat de kosten voor boodschappen, energie en zorg al de pan uitrijzen kun je dit mensen niet aandoen', zegt hij.

Barker vindt dat de wethouder de bewoners tegemoet moet komen. 'Iedereen begrijpt dat de kosten omhoog gaan, maar deze stijging is bizar. Daarom vind ik dat de gemeente moet kijken naar wat er mis is gegaan. Misschien kloppen de hoge grondtaxaties niet en moet daar een second opinion voor aangevraagd worden.'

Dubbelaar van Hart voor Den Haag vindt dat er een limiet gesteld moet worden aan de stijging. 'De verhoging van de erfpacht zou beperkt moeten worden', zegt hij. 'Als mensen van een paar tientjes ineens vele honderden- of zelfs duizenden euro's per jaar moeten betalen, dan moet er toch ergens een alarmbel gaan rinkelen in het stadhuis. De gemeente brengt exorbitante prijzen in rekening bij Haagse inwoners. Het systeem moet op de schop.'

Maar dat kan niet volgens wethouder Balster. De gemeente heeft geen mogelijkheid om af te wijken van de gebruikte systematiek en bijvoorbeeld een ander percentage vast te stellen. 'Zowel de gemeente als de erfpachter is gehouden aan wat er in de Algemene Erfpachtbepaling is vastgelegd', zegt Balster. Wel zegt hij dat de gemeente mensen, die door de veranderingen in de problemen raken, gaat helpen. 'De gemeente wil haar erfpachters zo goed mogelijk proactief gaan informeren en verwijzen naar de juiste instanties mocht dat nodig zijn.' Woensdag praat de gemeenteraad in een commissievergadering over de stijging van de erfpacht.