Juiste knopje aanwijzen of zere knie laten zien aan dokter: nieuwe app moet ouderen helpen

In een kantoorpand in Rotterdam met uitzicht op de Maashaven houdt Remko Huigen een infuusnaald onder een iPad en boven een groen papiertje. Op het scherm zie je zijn hand met die naald en de arm van een collega die heel ergens anders is. Zowel de hand van Remko als de arm van de collega zijn allebei in beeld. En dat allemaal live, het zijn dus geen filmpjes.

Zo kan Huigen precies uitleggen waar je het infuus moet aanbrengen. Daarvoor is deze app oorspronkelijk ook ontwikkeld: medische ondersteuning voor de scheepvaart. De techniek hierachter heet in goed Nederlands: two-way augmented reality. Anders gezegd: twee beelden worden samengevoegd en zijn aan allebei de kanten van de verbinding direct te zien. Een beetje te vergelijken met beeldbellen, maar dan worden de beelden samengevoegd.

'Overal waar je een instructie, een aanwijzing of een onderzoek op afstand kan doen, kun je deze app gebruiken', zegt Remko Huigen. Bij de ontwikkeling is onder meer samengewerkt met de ESA in Noordwijk en ook de TU Delft deed een technische duit in het zakje.

Het ziet er wellicht simpel uit, maar de techniek erachter is een stuk ingewikkelder. 'Wij zijn nu enkele jaren bezig met de ontwikkeling en je ziet dat hoe langer wij eraan werken, hoe simpeler het voor de gebruiker wordt', legt hij uit.

De app won vorig jaar de SocialTech Startup Network Series van de gemeente Den Haag, de Haagse Hogeschool en Yes!Delft. Dat is een wedstrijd voor bedrijven die iets hebben uitgevonden wat mogelijk goed bruikbaar is om het leven van inwoners van Den Haag makkelijker te maken.

Het gaat dan vaak om projecten die draaien rond gezondheid, welzijn en veiligheid van de inwoners. Dit wordt ook wel het sociale domein genoemd.

'Je moet de stekker met die magneetjes even omdraaien', zegt Maurice van Mourik. Hij werkt voor Schroeder Kringloopwinkels en bestiert daar de Technotheek. Dat is een uitleenpunt voor allerlei technische snufjes waar vooral ouderen profijt van hebben. Van Mourik is de app aan het testen. 'Die stekker moet echt goed klikken, anders laadt het horloge niet op', zegt hij terwijl hij onder zijn telefoon zijn vinger over een groen vel papier beweegt. Op zijn telefoonschermpje ziet hij echter een smartwatch en een lader. En de stekker van die lader zat verkeerd.

De Technotheek heeft twee uitleenpunten. Eentje in een kringloopwinkel in het centrum van Den Haag en een het tweede zit in een wijkcentrum in Mariahoeve. De MedAssist Live-app wordt nu getest om te kijken of die makkelijk te gebruiken is. Met het stekkertje op de smartwatch gaat het nu in ieder geval goed. Gekeken wordt of het gebruik van al die hulpmiddelen voor de ouderen makkelijker wordt als ze via een telefoon hulp kunnen krijgen bij problemen.

Die proef wordt begeleid door Ilse Lelieveld. Zij werkt deels voor de gemeente Den Haag en deels voor de Haagse Hogeschool. Officieel is ze regisseur Living Lab, een levend laboratorium dus. Zij bekijkt welke technologische vernieuwingen zinvol kunnen worden ingezet voor inwoners van Den Haag.

'De bevolking vergrijst en dit soort technologieën kan meehelpen om mensen zo lang mogelijk zelfstandig thuis te laten wonen. Anders wordt het voor de zorg ook echt onbetaalbaar', zegt ze. Ze zorgt ervoor dat bijvoorbeeld de gemeente, bedrijven, het onderwijs en (zorg)instellingen met elkaar in contact komen. Daar komt dus ook die wedstrijd om de hoek kijken die de MedAssist Live-app vorig jaar won.

De gemeente Den Haag zet fors in op technologie die ervoor moet zorgen dat mensen langer zelfstandig thuis kunnen blijven wonen. Vandaar ook de samenwerking met de Haagse Hogeschool en de uitleenpunten.

'Daarbij is technologie geen doel op zich, maar een middel om de kwaliteit van leven te verbeteren. Technologie moet bij mensen passen en niet andersom', zegt wethouder Kavita Parbhudayal. De afgelopen jaren gingen er miljoenen euro's naar dit soort projecten. Om te kijken of het ook echt werkt en bruikbaar is, wordt nu dus getest met de app.

De MedAssist Live-app wordt nu dus getest. Ingevoerd is hij nog niet en die prijs is toch al bijna een jaar geleden uitgereikt. Het verbaast Huigen niet echt. 'Als je in de zorg of, zoals hier, in het sociale domein een project wilt doen, moet dat zorgvuldig gebeuren.' Hetzelfde ziet hij bij ziekenhuizen met wie hij contact heeft. Ook dat gaat niet snel.

In Rotterdam loopt inmiddels wel een proef in een aantal verzorgingshuizen. En het programma wordt dus gebruikt in de scheepsvaart door enkele rederijen. 'Er zijn 21.000 medische noodsituaties per jaar op zee', legt Huigen uit. 'Als er een oplossing kan worden geboden op afstand hoeft zo'n schip niet naar een haven uit te wijken. Dat scheelt de rederij weer veel geld.'