Geboortezorg dreigt te verdwijnen, maar Zoetermeer wil via brief aan minister meer invloed

Foto ter illustratie
Foto ter illustratie © PXHere
ZOETERMEER - De gemeente Zoetermeer wil beter betrokken worden bij besluiten over veranderingen in het zorgaanbod in de stad, zoals bij het mogelijk verdwijnen van de geboortezorg in het LangeLand Ziekenhuis. Het stadsbestuur heeft daarom een brief aan minister Ernst Kuipers van Volksgezondheid gestuurd, waarin die oproep wordt gedaan. Volgens Zoetermeer is een speciale wet om gemeenten inspraak te geven 'een tandeloze tijger' en komt de gemeente nu pas 'helemaal aan het einde' aan bod.
Het Langeland Ziekenhuis in Zoetermeer is in maart gefuseerd met het HagaZiekenhuis. In de fusieplannen werd de geboortezorg in Zoetermeer geschrapt, maar na protesten van onder meer de gemeente werd dat aangepast in 'een verkenning naar de toekomst van de geboortezorg in Zoetermeer'. Toenmalig topman Pier Eringa heeft volgens de gemeente meermaals gezegd dat het een onderzoek was naar de mogelijkheden om de zorg daar te behouden.
De gemeente, huisartsen en verloskundigen in de stad hebben dit geïnterpreteerd als: er komt een verkenning hoe de geboortezorg het beste vormgegeven kan worden, met dus ook zeker de optie dat het gewoon zou blijven in het LangeLand. Eerder deze maand bleek echter iets anders: er wordt alleen onderzocht hoe de zorg het beste kan worden overgeplaatst naar het HagaZiekenhuis in Den Haag en andere ziekenhuizen in omgeving. 'Ik ben boos. Dit is gewoon niet akkoord', zei een zeer gepikeerde wethouder Ingeborg ter Laak hierover.
Volgens de plannen gaat in Zoetermeer alleen 'planbare zorg' plaatsvinden. In het ziekenhuis worden nu ongeveer 1200 kinderen per jaar geboren. De gemeente stelt dat er nu al mensen uit Amsterdam en Schiedam in Zoetermeer bevallen, omdat er bij hen in de buurt geen plek is. Ook zal de vraag toenemen omdat er nieuwe huizen worden gebouwd in de stad. De wethouder maakt zich zorgen of die bevallingen elders in de regio kunnen worden opgevangen.
De wethouder kondigde al aan dat er werd gewerkt aan een brief aan minister Kuipers. Daarin uit de gemeente kritiek op de AMvB. Dat is een Algemene Maatregel van Bestuur, een soort wet waarin staat dat je als ziekenhuis iets van acute zorg wilt weghalen of veranderen, je eerst met alle betrokkenen om tafel moet. Maar Zoetermeer zegt dat de AMvB niet goed werkt, omdat de ziekenhuizen bepalen wanneer de gemeente aanschuift.
'We merken dat onze middelen om hierin de belangen van onze inwoners te behartigen uiterst beperkt zijn', schrijft het college. 'We zitten niet aan tafel bij het Regionaal Overleg Acute Zorg waar dit soort ontwikkelingen worden afgestemd en uitgewerkt. We hebben geen plek in de Raad van Toezicht van het ziekenhuis.' De stad zegt dat de gesprekken met het bestuur van het Haga 'positief en open zijn', maar dat er tot nu toe geen uitnodiging is gekomen om te praten over de toekomst van de geboortezorg.

Al eerder gepasseerd

Zoetermeer zegt al eerder te zijn gepasseerd bij een besluit van het LangeLand Ziekenhuis, toen in augustus 2022 de spoedeisende hulp tijdelijk werd gesloten. 'Hoewel de AMvB hier moest worden gevolgd, werden de gemeente en inwoners pas op het laatste moment geïnformeerd en was van enige invloed op de besluitvorming geen sprake.'
Kuipers gaf toen aan dat dit vanwege de korte termijn waarin het besluit moest worden genomen, niet anders kon. 'Hoewel begrijpelijk, is hiermee een precedent geschapen met mogelijk negatieve gevolgen. Het risico ontstaat zo dat zorgaanbieders beseffen dat, als de druk maar hoog genoeg is, de AMvB in praktijk buitenspel kan worden gezet', schrijft het college. Iets dat volgens Zoetermeer ook al is gebeurd bij een wijziging in de opvang van multitrauma-patiënten in de regio. 'Nadat alles daar was besloten, kwam er nog een brief naar relevante gemeenten, die niet meer konden dan dit ter kennisgeving aannemen.'

'Scherp wetgeving aan'

Het college van Zoetermeer roept Kuipers op om de wetgeving aan te scherpen, zodat gemeenten - en daarmee de inwoners - beter worden betrokken en meer invloed krijgen bij veranderingen in de zorg. 'Wij zijn ervan overtuigd dat u daarmee niet alleen het draagvlak en de zorgvuldigheid van het proces verbetert, maar dat dit uiteindelijk voor inwoners ook leidt tot het beste resultaat.'
Het door het HagaZiekenhuis aangekondigde onderzoek naar de toekomst van de geboortezorg moet dit najaar van start gaan. Een woordvoerder van het HagaZiekenhuis wilde er eerder niet inhoudelijk op ingaan. 'Wij zijn nog maar net begonnen met de voorbereidingen. We willen dat met alle betrokkenen bespreken, dus ook met de gemeente Zoetermeer', zei een woordvoerder.