Haagse raad twijfelt over eerherstel Richard de Mos

Burgemeester Jan van Zanen gaf de gemeenteraad twee weken geleden na een urenlang debat een opdracht mee. 'Ga met elkaar op zoek naar een verbindende oplossing.' Dat zei hij vlak voordat hij het debat over de politieke gevolgen van de vrijspraak van De Mos en Guernaoui schorste. Vanwege tijdsgebrek kon het debat niet worden afgemaakt en is het doorgeschoven naar deze donderdag, 25 mei.

Er werd toen al wel duidelijk dat de coalitie van D66, VVD, GroenLinks, PvdA en CDA op dit moment niet van plan is om het huidige coalitieakkoord open te breken. Hart voor Den Haag wil dat wel en vindt dat de grootste partij in de stad recht heeft op een plek in het college nu de rechter De Mos en Guernaoui heeft vrijgesproken van corruptie. Maar verder dan het voeren van gesprekken met Hart voor Den Haag wilde de coalitie niet gaan. Waar die gesprekken toe moeten leiden werd niet duidelijk.

Inmiddels zijn de eerste gesprekken gevoerd, maar duidelijkheid voor Hart voor Den Haag is er nog niet. Dat gaat De Mos in het debat wel eisen. 'Ik wil hom of kuit van de coalitie: gaan we onderhandelen of niet', zegt hij. 'En als ik die duidelijkheid niet krijg, dan is het voor de stad helder dat deze coalitie verder gaat alsof er niets gebeurd is. Dan doet deze coalitie voorlopig niets met de uitspraak van de rechter en niets met de verkiezingsuitslag in 2022.' Overigens zegt hij wel in gesprek te willen blijven met de partijen. 'Want uit ieder gesprek kan iets moois komen.'

Maar de meeste partijen in de gemeenteraad willen niet verder alsof er niets gebeurd is en proberen tot een 'verbindende oplossing' te komen. Daar wordt op de achtergrond nog altijd druk over onderhandeld op het stadhuis.

Het aanstellen van een onafhankelijk gespreksleider lijkt de meeste kans te hebben op een meerderheid. Die gespreksleider moet helpen bij het verbeteren van de onderlinge verhoudingen op het stadhuis. Ook de samenstelling van de coalitie en het ontbreken van regels voor partijdonaties moeten in de gesprekken aan bod komen. Het gaat om een aangepaste versie - waar overigens nog altijd aan gesleuteld wordt - van de motie die de Partij voor de Dieren twee weken geleden indiende en sprak van het aanstellen van een verkenner. Het ziet ernaar uit dat het beladen woord 'verkenner', dat teveel zou wijzen op het formeren van een nieuwe coalitie, vervangen wordt door 'gespreksleider'.

Of de rehabilitatiemotie die Hart voor Den Haag twee weken geleden indiende voldoende steun krijgt is twijfelachtig. Het voorstel ligt veel raadsleden zwaar op de maag. In de motie staat dat ‘de raad zijn vertrouwen uitspreekt in De Mos en Guernaoui en hen hierbij rehabiliteert’. De partij heeft de motie gebaseerd op de motie van wantrouwen die in 2019 door de raad werd aangenomen, een dag na de invallen van de Rijksrecherche. Hierna namen De Mos en Guernaoui ontslag als wethouder. 'Na de vrijspraak verlangen wij een ondubbelzinnige rehabilitatie', aldus De Mos nu.

'Ik begrijp waar de motie vandaan komt en wij hebben er sympathie voor', zegt VVD-fractievoorzitter Lotte van Basten Batenburg. 'Maar we weten nog niet of we de motie gaan steunen.' Ook coalitiegenoten GroenLinks, D66 en CDA begrijpen de motie, maar twijfelen nog. 'Ik snap de emotie achter de motie wel, maar wij gaan als raad niet over individuele raadsleden', zegt GroenLinks-fractievoorzitter Maarten De Vuyst. 'De kiezer gaat over het vertrouwen in raadsleden.'

Ook oppositiepartijen Partij voor de Dieren en de SP zijn er nog niet uit. De vergelijking met de motie van wantrouwen in 2019 gaat niet op vinden zij, omdat die motie ging over het functioneren van wethouders. 'Daar gaat de gemeenteraad wel over', zegt Robert Barker van de Partij voor de Dieren. 'Maar deze motie gaat over het vertrouwen uitspreken in twee raadsleden. Dat is niet aan de raad.' SP-fractievoorzitter Lesley Arp snapt niet wat Hart voor Den Haag met de motie wil bereiken. Arp: 'Naar mijn idee is de weg naar rehabilitatie niet het aannemen van deze motie, maar het voeren van transparante gesprekken over de gevolgen van de uitspraak van de rechter voor de samenstelling van het college en de samenwerking in de raad.'

Richard de Mos begrijpt de twijfel van de partijen niet. 'Maar als zij willen dat er wat gewijzigd moet worden aan de motie dan hoor ik het wel', zegt hij. 'Ik vind dat wij hoe dan ook recht hebben op enige vorm van rehabilitatie.'