Wie helpt Den Haag uit de nesten na zaak-De Mos? 'We willen Dick Advocaat strikken'
1 juni, 08:00 • 3 minuten leestijd
DEN HAAG - De fractievoorzitters in de Haagse gemeenteraad komen donderdagmiddag onder leiding van burgemeester Jan van Zanen bijeen om te bepalen wie de onafhankelijke gespreksleider wordt. Deze gespreksleider moet orde op zaken gaan stellen op het stadhuis na de vrijspraak van Richard de Mos en Rachid Guernaoui. De vraag is of de partijen een politiek zwaargewicht of een deskundige willen. Oppositiepartij Denk weet het al: 'Wij willen Dick Advocaat strikken.'
Vorige week donderdag besloot een meerderheid van de gemeenteraad tot het aanstellen van een onafhankelijke gespreksleider. Die moet in kaart gaan brengen welke politieke gevolgen de vrijspraak van de oud-wethouders De Mos en Guernaoui van Hart voor Den Haag heeft. Een motie van de Partij voor de Dieren hierover kreeg voldoende steun.
Zelf vindt Hart voor Den Haag dat het nu recht heeft op een plek in het college, maar daar krijgt de grootste partij in de stad voorlopig de handen niet voor op elkaar. Wel gaat een gespreksleider met de partijen in de raad praten over onder andere de onderlinge verhoudingen en de regels rondom partijfinanciering. Ook de samenstelling van de coalitie, die bestaat uit D66, VVD, GroenLinks, PvdA en CDA, is onderwerp van gesprek.
Tweespalt in coalitie
Dat laatste punt heeft tot tweespalt geleid in de coalitie. Collegepartijen GroenLinks en PvdA stemden tegen het aanstellen van een gespreksleider, omdat 'de samenstelling van de coalitie' in de gespreksronde op tafel ligt. Zij vinden dat het daardoor teveel op een formatie gaat lijken en dat willen de partijen niet. 'Wij willen de coalitie niet aan een rechtse meerderheid helpen', zei PvdA-raadslid Janneke Holman vorige week in het debat.
Toch komt die gespreksleider er, maar het vinden van de juiste persoon die deze taak op zich neemt is geen sinecure. De keuze voor een politiek zwaargewicht kan worden gezien als de start van een formatie en dat is wat sommige partijen koste wat kost willen vermijden. Daarom ligt een hoogleraar of een deskundige mogelijk meer voor de hand.
D66 ziet het liefst een combinatie van die twee. 'Het zou mooi zijn als we met de fractievoorzitters kunnen komen tot een voorstel voor een gespreksleider met gezag en deskundigheid', zegt D66-fractievoorzitter Marieke van Doorn. 'Om een hersteltraject vorm te geven heb je mensen nodig die slimme vragen kunnen stellen om bloot te leggen wat er mis gaat in de raad op het gebied van de spelregels, de taakopvatting en de gewenste transparantie.' Maar op de vraag welke personen zij in haar hoofd heeft wilde ze niet ingaan.
Oppositiepartij Denk weet wel wie het moet worden. De partij heeft op Twitter een lans gebroken voor ADO-trainer Dick Advocaat. 'Ik zoek medestanders binnen de raad om Dick Advocaat te strikken als gespreksleider', zegt fractievoorzitter Nur Icar van Denk. 'De beste man heeft bewezen dat hij om kan gaan met een lastige groep, is no-nonsense en helpt je uit de nesten. Ook niet onbelangrijk: hij is een ras-Hagenees.'
Het gonst van de namen op het Haagse stadhuis van mensen die geschikt zouden zijn als gespreksleider, maar een keuze is nog niet genomen. Zo valt de naam van Geerten Boogaard, hoogleraar decentrale overheden en voormalig verkenner in Den Haag. Ook John Bijl, deskundige op het gebied van gemeenteraden, wordt genoemd, net als Tweede Kamerlid Christine Teunissen van de Partij voor de Dieren. GroenLinks-raadslid Isabel Bos schakelde als experiment zelfs de hulp van kunstmatige intelligentie van ChatGPT in om namen uit de chatbot te trekken. ChatGPT kwam onder meer uit op de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema, PvdA-prominent Herman Tjeenk Willink en SGP-fractievoorzitter Kees van der Staaij.
