Volle boodschappentassen buitgemaakt via zelfscankassa, maar daders gepakt dankzij camera

De verdachten zijn niet komen opdagen bij hun zaak. Hun advocaten zijn er wel. De politierechter wil weten waar Hans en Jaap zijn. 'Hans dacht dat het om 13.00 uur was', zegt zijn advocaat. De raadsman van Jaap heeft geen idee waar zijn cliënt uithangt: 'Ik weet niet waar hij is. Ik weet alleen dat hij niet thuis komt.' Beide mannen staan niet voor het eerst voor de rechter, zoveel wordt wel duidelijk. Ze hebben een lange historie van verslaving en de daarbij behorende misdrijven, straffen en pogingen om af te kicken en op te krabbelen.

De advocaat van Jaap beroept zich daar ook op: 'Meneer heeft een hardnekkige verslaving en komt er maar niet vanaf.' Jaap heeft al bijzondere voorwaarden opgelegd gekregen na een vorige diefstal. Bovendien staat er nog een feit op zijn aanklacht: hij zou, samen met een derde persoon die er vandaag niet is, voor 1600 euro aan koper hebben gestolen bij een bouwmarkt. Ook daar zijn beelden van. Jaap en zijn kompaan lopen met lege tassen naar binnen, en wandelen even later met volle tassen naar buiten. Die laatste diefstal ontkent Jaap.

Dat hij bij de supermarkt heeft gestolen heeft Jaap wel bekend. Hij had te weinig geld bij zich, zo simpel was het. Maar hij heeft niks van te voren afgesproken met Hans. En Hans ontkent de diefstal ook. Hij zegt: 'Ik heb tomatenpuree gekocht en betaald, en wat Jaap heeft gedaan weet ik niet.'

De officier van justitie gelooft dat niet en wijst op de camerabeelden van de winkel. 'Hans is ongeloofwaardig, want hij zegt dat hij de winkelwagen niet heeft vastgehad, terwijl dat wel zo is. Uit de beelden blijkt dat ze samen opereren. Hij gaat naar de zelfscan en rekent de tomatenpuree af, maar de ander staat er vlak achter en ze overleggen ook met elkaar bij de kassa.'

De verdediging bestrijdt dat dit allemaal is op te maken uit de camerabeelden. 'Je kan juist niet zien of ze overleggen, en ze vullen de tassen afzonderlijk. Beiden zeggen, als ze zijn gepakt, dat ze niks vooraf hadden afgesproken. Het is dus geen medeplegen, maar gewoon een simpele diefstal.'

Van beide verdachten is een reclasseringsrapport waarin wordt geadviseerd om verder te gaan met de behandeling die ze al krijgen. De advocaat van Hans is dolblij met dat rapport, want zo zegt hij over z'n cliënt: 'Het is een drama. Hij woonde met vier anderen in een begeleid wonen project maar is daar weer uit verdwenen. Gisteren heeft hij 50 euro gehad van zijn bewindvoerder, maar ik weet niet of dat al weer op is of dat hij daar nog een treinkaartje van kan kopen.' Hans heeft al twee keer een veelplegersstraf gehad, maar de kans dat hij in zijn oude fouten vervalt blijft hoog zolang hij verslaafd is.

En de raadsman van Jaap zegt dat die niet hulpmijdend is. Hij heeft al toezicht en begeleiding, alleen dat loopt momenteel niet naar behoren. Maar als hij nu naar de gevangenis zou moeten dan is alles voor niks geweest. 'Drie maanden binnen en dan weer naar buiten? Dan moet alle hulpverlening weer opnieuw beginnen.'

De officier van justitie wil toch dat Jaap drie maanden onvoorwaardelijk de cel in gaat, vooral gezien de waarde van de koperdiefstal bij de bouwmarkt. Voor Hans eist hij een maand voorwaardelijk, en voor beiden een reeks bijzondere voorwaarden.

De rechter vindt de diefstallen bewezen, ook die van Jaap bij de bouwmarkt. Maar er is volgens de rechter te weinig bewijs om te stellen dat de diefstal in de supermarkt in gezamenlijk overleg is gegaan. Geen medeplegen dus. 'Maar hoe nu verder?' vraagt de rechter zich af. 'Ik word niet blij van de strafbladen.' En dus moet er toch iets gebeuren.

Hans wordt veroordeeld tot een maand voorwaardelijk, en moet zich daarnaast onderwerpen aan een meldplicht, ambulante zorg, begeleid wonen en controle op zijn verslaving. Jaap krijgt drie maanden cel, maar geheel voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaar. Hij hoeft dus nu niet de cel in en kan verder met zijn begeleidingstraject.