Middelbare school begint met nieuw systeem: 'Hoorden het pas vlak voor de vakantie'
22 augustus, 07:00 • 6 minuten leestijd
ZOETERMEER - Een nieuw schoolsysteem doet veel stof opwaaien op het Picasso Lyceum in Zoetermeer. Dinsdagochtend gaan de leerlingen voor het eerst naar school, nadat de docentengroep maandag een kick-offdag had. Voor de ouders en de leerlingen is er echter nog veel onduidelijkheid. Ze weten niet waar ze aan toe zijn, terwijl de middelbare school er zelf nog steeds honderd procent achter staat. Maar hoe werkt het systeem precies? Dit zijn vijf vragen over dat nieuwe schoolsysteem.
Hoe gaan de leerlingen les krijgen?
De leerlingen hebben altijd de hele dag les tussen 8.30 en 15.30 uur. Per dag bevinden de leerlingen zich dus op twee 'verbindingen', wat eigenlijk vleugels zijn in het schoolgebouw waar in bepaalde vakgebieden les wordt gegeven.
We nemen bijvoorbeeld een persoonlijk rooster van een leerling met een Economie & Maatschappijprofiel met vakken als wiskunde A, geschiedenis, economie, Duits, Nederlands, Engels, maatschappijleer, culturele kunstzinnige vorming, lichamelijke opvoeding en BSM. Daarnaast is er nog connect: 'Daar werken leerlingen onder begeleiding van diverse vakdocenten en een verbindingscoach aan vakoverstijgende projecten.'
Twee keer per week krijgt de leerling dus les op een bepaalde 'verbinding.' Dat betekent dat leerlingen 2,5 uur op school de tijd krijgen om aan het huiswerk te werken en vragen te stellen aan docenten, en krijgen ze iedere week in elk geval een uur les in een bepaald vak. Waar een vak op het rooster staat, wordt uitleg gegeven door de docent.
'Op de plek van die verbinding werken leerlingen onder begeleiding van vakdocenten een een verbindingscoach aan hun opdrachten, oefeningen en huiswerk, of krijgen ze extra instructie of ondersteuning in kleinere groepen of individueel', vertelt een woordvoerder daarover.
Waarom doet de school dit?
Maar waarom voert de school deze veranderingen door? 'Dit proces van twee jaar hebben we doorlopen om eigenlijk drie dingen aan te pakken. Namelijk de stress van leerlingen verlagen, de lage motivatie bij leerlingen aanpakken en het idee van de driejarige brugklas verder uitwerken', legt een woordvoerder van Lucas Onderwijs, de overkoepelende organisatie waar het Picasso Lyceum onder valt, uit.
Dat idee is op zichzelf niet gloednieuw. Het Picasso Lyceum volgt een gegeven advies van de Onderwijsraad. Die kwam in 2021 al met het idee om het 'oude' onderwijssysteem om te gooien. Met daarin het idee van een driejarige brugklas, om vervolgens vanaf de vierde klas het onderwijsniveau te volgen dat het beste bij de leerling past.
‘Dat geldt ook voor ons op het Picasso Lyceum’, legt de woordvoerder van Lucas Onderwijs uit. ‘Er zijn eigenlijk voor ons drie redenen dat wij het systeem aanpassen. In de eerste plaats om de stress bij leerlingen te verminderen, dat wilden we doen door het huiswerk zo veel mogelijk te beperken en de toetsdruk omlaag te brengen.’
‘Daarnaast wilden we iets met de lage motivatie van de leerlingen. Met de connect-uren die de leerlingen krijgen leren ze gezamenlijk leren, plannen en feedback geven. En daarnaast hebben wij dus ook de driejarige brugklas. Op die manier proberen we de kansenongelijkheid tegen te gaan en leerlingen meer persoonlijk te begeleiden met de coaches’, besluit de woordvoerder.
Hoe wordt op het schoolsysteem gereageerd?
Ouders en leerlingen tasten vooral nog in het duister over hoe het onderwijs er precies uit moet gaan zien. De ouders hebben in elk geval hun twijfels: bezorgde ouders reageerden vooral met vragen over de lestijd, terwijl de leerlingen in het examenjaar zich vooral zorgen maken over hoe het verder moet met hun examenjaar. Het gaat volgens hen namelijk om pubers, die zijn volgens de ouders liever lui dan moe, en er wordt veel van de leerlingen gevraagd.
'Het nieuwe schoolsysteem is pas twee dagen vóór het einde van het schooljaar met ons gedeeld', vertelt een van de leerlingen anoniem. Haar naam is bekend bij de redactie. 'Er gingen het afgelopen schooljaar wel wat roddels rond over dat het mogelijk anders zou gaan worden, maar het was lang onzeker. We dachten vooral dat het zou gaan om de onderbouwleerlingen.'
De leerlinge vreest dat het een moeilijk jaar gaat worden, juist omdat er in eerste instantie zo veel onduidelijk was. 'Ik vind het vooral verwarrend. In eerste instantie werd de persoonlijke leertijd gezien als een tussenuur, en nu worden domeinuren op school gehouden. Dat wordt dan gepland na de lessen. Dat kan een kans zijn om vroeg naar huis te gaan.'
Hoe kijkt de school er zelf naar?
De school heeft ook reacties gehad de afgelopen week. Ook de school beaamt dat er de afgelopen weken nog veel onduidelijk was over hoe de roosters eruit zien, die zijn vorige week gemaakt. 'Dat is op iedere school zo', vertelt de woordvoerder.
'Ik kan niet voor de ouders spreken, dat is gissen. De docenten die deze week aan de slag gaan delen het geschetste beeld ook helemaal niet. Die willen laten zien dat dit wel werkt en gaan hard aan de slag om dit nieuwe systeem een succes te maken.'
'Het klopt dat leerlingen het vlak voor de zomer te horen gekregen hebben, maar dit komt doordat het besluit van de medezeggenschapsraad (MR) erg laat kwam', legt de woordvoerder verder uit. 'Alle ouders hebben een brief ontvangen vorige week waarin antwoord wordt gegeven op eventuele vragen en binnenkort volgen ouderavonden om ouders goed te informeren.'
Zodoende ontstond er ruis op de lijn. 'De leerlingen krijgen deze week hun roosters en daarnaast krijgen de leerlingen de hele week introductie, waar ze gaan leren hoe het gaat werken op school', aldus de woordvoerder.
Mag dat wel: zomaar een schoolsysteem aanpassen?
Maar mogen scholen dit dan zomaar doen, zo'n schoolplan aanpassen? In principe wel, volgens de Inspectie van het Onderwijs. 'Scholen hebben erg veel vrijheid, maar dit soort dingen mag je natuurlijk niet zomaar doen. De MR wordt altijd betrokken bij dit soort beslissingen, en soms is er ook een geschillencommissie nodig bij een meningsverschil', vertelt een woordvoerder van de inspectie.
Het gebeurt geregeld dat scholen schoolplannen aanpassen, of verder ontwikkelen. 'Hoe het onderwijs wordt ingericht is namelijk aan de scholen zelf. Dat staat ook zo in de grondwet beschreven, scholen moeten zelf invulling kunnen geven aan het onderwijs dat zij bieden', legt de woordvoerder uit.
Maar hoe wordt dan gecontroleerd of een school zoals het Picasso Lyceum voldoende doet om de leerlingen op het gewenste niveau te krijgen? 'Wij controleren met schoolresultaten, meldingen van ouders en onderzoek op scholen of de leerlingen voldoende niveau hebben. Ook zijn slagingspercentages bijvoorbeeld een factor, het zijn allemaal elementen van hoe wij tot onze beoordeling komen', besluit de inspectie.
