Boek voor mensen die niet lezen: 'Niemand wil hele dag door Instagram scrollen'

DEN HAAG - Wie droomt niet van een carrière als popartiest, filmster of schrijver? Als je heel realistisch bent, is die kans niet heel groot. Maar toen de coronacrisis uitbrak en de Haagse grafisch vormgever Dario Goldbach niets om handen had, stortte hij zich op het schrijven van een novelle. Nadat dit door zijn werkgever PIP Den Haag was uitgebracht, trok hij de stoute schoenen aan. Met een beetje geluk en de juiste contacten ligt zijn debuutroman nu in de boekhandel. Met succes, want de tweede druk van 'De Man Die Alles Had' is onderweg.
Het is natuurlijk een 'wat als'-vraag, maar zonder die novelle, 'Vier Weekenden', was het er misschien nooit van gekomen. Eigenaar Steven van Lummel van PIP Den Haag zag er wel brood in om, na het lezen van de proefdruk, de novelle uit te geven.
Toch is er wel wat aan te merken op zijn eerste schrijven, want er is geen redactie geweest en het staat vol met spelfouten. 'Wat ook wel weer de charme is.' Maar voor een carrière als schrijver is Goldbach toch aangewezen op een echte uitgever. Dus daar begint een zoektocht. Hoewel hij elke uitgever bestookt met zijn 'Vier Weekenden', is er niemand die toehapt. 'Als je wat terugkreeg, was het een standaardbriefje van: dat wordt 'm niet.'
Ilja Leonard Pfeijffer
Omdat het moeilijk is om er tussen te komen, vat hij het idee op om contact te zoeken met een literair manager. 'Ilja Leonard Pfeijffer is een groot voorbeeld voor mij. Via zijn website kwam ik terecht bij zijn manager Michaël Roumen. Zonder te weten dat hij in Den Haag woont en we dezelfde mensen kennen, mailde ik hem en nodigde hij mij uit voor een bakkie koffie.'
Roumen stuurde de novelle onder meer naar de uitgever van Pfeijffer en voordat hij er erg in had, zaten ze op de koffie bij de uitgeverij De Arbeiderspers. 'Dan zie je dat de expertise van een manager heel handig is. Die zei: ze hebben het te druk om je uit te nodigen om te zeggen dat het slecht was, we kunnen proberen de novelle aan hun te verkopen en te herschrijven, maar hij gaat ook vragen waar je nu aan werkt. Dus het zou wel handig zijn als je iets hebt.'
De Hagenaar werkt dan al aan iets nieuws. Het idee voor 'De Man Die Alles Had' is het eindresultaat. Goldbach vertelt erover in de video:
Dario Goldbach vertelt over zijn debuutroman 'De Man Die Alles Had'
'De Man Die Alles Had' ligt nu op de literatuurtafel in de boekhandel. 'Een supertrots moment voor mij natuurlijk. Naast het nieuwe boek van Ilja Leonard Pfeijffer. Drie boekjes van mij en een torenhoge stapel van 'Alkibiades'. Dus ik zei tegen een vriendin van mij: haal even vijf boeken van Ilja weg, anders ziet het er zo lullig uit voor mij als ik een foto maak.'
Tijdens een radio-uitzending, waar de twee schrijvers samen aanschuiven, vertelt hij de anekdote aan de Leidse successchrijver. 'Toen zei Ilja lachend: nou laten we ervan uitgaan dat dat was omdat jouw boeken al verkocht waren en van mij niet.'
Schrijven voor mensen die niet lezen
Ook al kan Goldbach zich qua verkoopcijfers (nog) niet meten met zijn grote voorbeeld, de verkoop van zijn debuutroman loopt zo goed dat de tweede druk onderweg is. Zelf doet hij er alles aan om zijn boek aan de man te brengen, op allerlei manieren zoals een presentatie met dj's en door middel van een animatie en een podcast.
Zo probeert hij een nieuw lezerspubliek te bereiken. 'Ik wil boeken schrijven voor mensen die niet lezen. Na 'Vier weekenden' zeiden heel veel mensen dat het hun eerste boek was in lange tijd.'
Niet de hele dag scrollen
Dat komt volgens de schrijver door de aandachtseconomie. 'Je zit de hele tijd op je telefoon, op je computer, je bent continu bereikbaar. Het is vooral voor jongeren moeilijk om die tijd te nemen. Ik moet ook mijn mobiele telefoon wegdoen om een boek te kunnen lezen.'
'Maar het voelt zoveel beter dan dat ik urenlang op de bank lig te scrollen door Instagram', vervolgt Goldbach. 'Ik sta geen enkele dag op dat ik denk: ik heb zin om door Instagram te gaan scrollen. Dat denk ik nooit. Niemand die dat denkt.'
Haat-liefdeverhouding
Waarschijnlijk komt hier ook zijn haat-liefdeverhouding voor techbedrijven vandaan. 'Ik ben grafisch ontwerper, maak animaties, ben een nerd, hou ervan dat alles netjes geordend is en weet van technologie. Maar we zijn met sociale media op een punt gekomen dat die bedrijven en algoritmes sterker zijn dan onze wil. Daarom is iedereen verslaafd en ik vind dat we het er te weinig over hebben.'
Niet voor niets gaat 'De Man Die Alles Had' over het niets ontziende techbedrijf Odium en een steeds groter wordende leugen. 'Door de technologie leven wij in een wereld waarin het steeds normaler is om om te gaan met dingen waar we geen idee van hebben hoe ze werken. We zijn overgeleverd aan algoritmes. Het is steeds makkelijker om je over te geven aan iets waarvan je niet weet hoe het werkt.' Als alternatief kan je je ook overgeven aan een boek, bijvoorbeeld 'De Man Die Alles Had.'