50 jaar 'Radar Love': speelgoed, bier en nu is er ook nog een boek
24 augustus, 08:00 • 6 minuten leestijd
DEN HAAG - 'Hiermee zal de Earring het door hen zo begeerde Engeland niet veroveren.' De vernietigende recensie in muziekblad OOR achtervolgt recensent Felix Meurders vijftig jaar later nog steeds. Want niet alleen zorgde 'Radar Love', daar hebben we het hier over, voor de doorbraak in Engeland én de Verenigde Staten, de klassieker werd ook bijna negenhonderd keer gecoverd, gebruikt in talloze films, televisieseries en reclamespots. Sterker nog, er is nu ook een boek, dat in zijn geheel (248 pagina's lang) gewijd is aan de 'ultimate drivin' song'.
Patrick Orriëns, Cees van Rutten, Jan Sander en Maarten Steenmeijer, allemaal Earring-fans van het eerste uur, hebben twee jaar lang onafgebroken gewerkt aan het boek 'Radar Love, 1973-2023'. Cees van Rutten is verantwoordelijk voor de prachtige vormgeving, Jan Sander en Maarten Steenmeijer hebben de ontstaansgeschiedenis van de klassieker in ruim veertig pagina's beschreven.
Patrick Orriëns, die dertig jaar heeft gewerkt aan een website over Radar Love, heeft een kleine tweehonderd pagina's aan opmerkelijke en minder opmerkelijke feiten en anekdotes over het iconische nummer bij elkaar verzameld.
De meest voor de hand liggende feiten: 'Radar Love' staat in 1973 drie weken op nummer één in de Nederlandse Top 40 en bereikt in twaalf landen de Top 10. De single is te beluisteren op meer dan duizend compilatiealbums. Het nummer is dagelijks te horen op de Amerikaanse radio en de ruim zes minuten durende albumversie is inmiddels 140 miljoen keer beluisterd op Spotify.
Grappig genoeg was Felix Meurders niet de enige die niet meteen overstag ging bij Radar Love. Ook Cees van Rutten en Jan Sander geven toe dat ze bedenkingen hadden bij de eerste luisterbeurt. Cees: 'Ik vond het niet bijster geweldig. Het was, vond ik, een heel apart nummer in die tijd. Meestal begon het met een intro-tekst, dan had je een refrein en een brug en dan nog een keer. Dit begon heel anders, duurde meer dan drie minuten, dus ik dacht: wat gebeurt er nou? Maar na verloop van tijd vond ik het best wel goed. Ik was niet de enige daarin.'
Jan knikt instemmend: 'Ik hoorde het voor het eerst in de Stadsgehoorzaal in Leiden. Ik schreef toen alles op in een boekje. Maar het is niet een normale 1-2-3-4 kwartsmaat. Je hoort een shuffle die minder toegankelijk is. Dus het duurt eventjes voordat je realiseert dat het wel heel apart is.'
Succes
Cees wijt dat aan een combinatie van factoren: 'Het is niet een nummer van één of twee componisten, maar van hun vieren. Elke muzikant komt volledig tot zijn recht. Barry Hay heeft de tekst geschreven. George Kooymans de muziek. Cesar Zuiderwijk speelt zijn partij, die heel erg herkenbaar is. Rinus Gerritsen speelt zijn partij, die heel erg herkenbaar is. Er gaat door die drumshuffle en de stuwende bas nog steeds heel veel energie uit van dat nummer.'
De tekst draagt volgens Jan ook bij aan het grote succes: 'Heel apart. Iemand die in zijn auto naar zijn geliefde rijdt en buitenaards contact hebben met elkaar. Ze hebben geen telefoon nodig. Brenda Lee die wordt opgevoerd met 'Coming on strong', wat je op verschillende manieren kunt uitleggen. George Kooymans zegt het ook: de tekst heeft zeer bijgedragen aan het succes.'
Wat veel mensen niet door hebben is dat het niet zo goed afloopt met de bestuurder: 'And the newsman sang his same song / Oh, one more radar lover gone'. Cees: 'Daar zegt Barry over dat hij blij is dat het niet al te duidelijk is, want anders was het voor de vrachtwagenchauffeurs niet zo'n prettig liedje om te horen.'
Hoe bijzonder Radar Love is, blijkt ook wel uit de enorme lijst van artiesten die het nummer hebben gespeeld. Zeker ook niet de minste: U2, R.E.M., Santana, Def Leppard en Metallica. Maar ook minder voor de hand liggende artiesten als bijvoorbeeld De Toppers, James Last, Centerfold, Helmut Lotti & Bart Peters, de Peruaanse band Pax en Amerikaanse marching bands. Een lijst die overigens met de dag nog steeds groeit.
Monnikenwerk
Het feit dat Radar Love overal en nergens opduikt rechtvaardigt dan ook een boek dat in zijn geheel is gewijd aan één nummer. Nog los van alle feitjes, foto's en QR-codes (met links naar de verschillende uitvoeringen van het nummer) is het naslagwerk daarmee uniek in de wereld. Zelfs bekende nummers als Yesterday, Bohemian Rhapsody of My Way hebben niet een eigen boek.
'Wij hebben er geen één gevonden', aldus Jan. 'Maar er zit een expert bij boekhandel Paagman, die verzamelt boeken over muziek. Er is één boek, 'The Witicha Lineman', een nummer gezongen door Glenn Campbell. Maar als je gaat lezen gaan de eerste vijftig bladzijden over het liedje, daarna over de biografie van Glenn Campbell. Dat komt in de buurt. Maar het komt door de verzameling van Patrick, van zeepjes tot speelgoed. Je moet iemand hebben die zo begeistert en dat ook bijhoudt elke dag. Dat is monnikenwerk.'
Van speelgoed tot bier
Cees heeft zich vooral verbaasd over de diversiteit waarmee fabrikanten aan de haal zijn gegaan met Radar Love: 'Van speelgoed tot bier en alles wat er tussen zit. Ik heb zelf een speelgoedautootje uit de jaren zeventig, dat vind je dan leuk en staat bij mij in de kast. Als je 'm opent hoor je de muziek.' Jan vindt de cover van White Lion heel mooi: 'Een grote Amerikaanse band neemt het nummer op en brengt het ook weer in keer in de Billboard Top 100. Ik heb ook een paar van die gadgets. Die kocht je dan voor 10 of 20 dollar. Die zijn nu 200 dollar waard.'
Afgelopen vrijdag bezong Waylon het bekende Radar Love in de televisie-uitzending van Vandaag Inside op SBS6, onder muzikale begeleiding van The Clarks én Golden Earring-bassist Rinus Gerritsen:
Bijzonder is ook het verhaal over de NASA. Jan: 'Dat de vrouw van een astronaut een verzoeknummer stuurt naar ruimteschip om haar man te wekken, met zijn verjaardag, als ik het me goed herinner. En het verhaal is dat de Mars Pathfinder niet werkte, maar als deze 'Radar Love' hoort weer gaat werken... zeggen ze. Dat is natuurlijk een mooi verhaal.'
Tweede en derde druk
Zo staat het boek vol met grappige, opmerkelijke wetenswaardigheden. Een must-have dus voor Earring-fans. De vraag naar het boek is dan ook zo groot dat een tweede druk onderweg is. Maar goed ook, want naar schatting vierhonderd mensen zijn komende vrijdag aanwezig bij de boekenprestatie bij boekhandel Paagman, waar Rinus Gerritsen en Cesar Zuiderwijk (en mogelijk ook Barry Hay vanaf Curaçao) bij aanwezig zullen zijn.
'Ik hoop dat die tweede druk vrijdag wordt afgeleverd, want ik betwijfel of we er nu nog genoeg hebben. En we hebben gisteren ook even overleg gehad dat er wat kleine foutjes en aanvullingen zijn. Die is voor de derde druk.'
