Weer lokale groenten en bloemen te koop deze winter, kwekers gaan na crisis 'vol gas' dóór

© ANP
WESTLAND - Konden we vorig jaar haast geen Westlandse tomaat of chrysant in de schappen vinden, deze winter zal dat anders zijn. Met het dalen van de gasprijzen en het investeren in duurzame oplossingen, durven kwekers - nadat zij vorig jaar massaal hun kassen moesten sluiten of productie stillegde - nu weer door te gaan met produceren. Echter zit er wel een klein nadeel aan: zo'n Westlandse tomaat in de winter is niet goedkoop.
De winter van 2022 was een sombere voor santini-kweekster Juliska van der Breggen. Ze was één van de kwekers die haar kas in 's-Gravenzande vorig jaar moest sluiten. 'Tegen deze prijzen, kan geen opbrengst tegenop', vertelde ze destijds.
Bij de pakken neerzitten, deed ze echter niet. In haar andere kas werden de assimilatie lampen vervangen door LED-verlichting en ondertussen investeerde ze in andere duurzame maatregelen. 'Zoals energiedoek en ontvochtigers', vertelt de kweekster. 'Daarmee wordt de luchtvochtigheid in de kas geregeld. We besparen door deze maatregelen nu 40 procent op elektra, en 30 op gas. Daardoor kunnen we deze winter gewoon doorgaan.'

Bloemkolen in plaats van bloemen

Hetzelfde geldt voor Bert van Ruijven van Arcadia Chrystanten in De Lier. Omdat het kweken van zijn chrysanten vorig jaar niet meer geheel rendabel was, zette hij één kas vol met bloemkolen. 'Want die hebben minder licht nodig', zegt Bert.
Maar dit jaar maken de bloemkolen gewoon weer plaats voor chrysanten. 'Het was een eenmalig iets. We hebben een deel van ons gas nu vast kunnen leggen. Het ziet er allemaal goed uit.'
Dat de meeste kwekers komende winter doorgaan, ziet ook Arne Bac, sectorspecialist van de Rabobank. 'Dat heeft meerdere oorzaken. Punt één zijn de energieprijzen gedaald, waardoor er geen acuut risico meer is. Daarnaast gebruiken veel kwekers door het inzetten van duurzame oplossingen minder gas én zien wij dat de prijzen van groente en fruit enorm zijn gestegen, waardoor een groter deel van de hoge kostprijs kan worden gedekt.'
Tomatenkweker Richard Hartensveld van kwekerij Schenkeveld gaat nog niet volledig door deze winter. 'Vorig jaar zetten we álle lampen uit. Dit jaar gaat de helft van de belichting weer branden.' Ook hij heeft volop geïnvesteerd in duurzame maatregelen.
Volgens Arne Bac, sectorspecialist van de Rabobank kunnen we komende winter dan eindelijk weer groenten vanuit Nederland in de schappen verwachten. 'Vorig jaar was dat bijna niet het geval. Maar deze winter is het teeltniveau weer op het niveau van 2020/2021.'

Wouter ging wel door

Chrysantenkweker Wouter Duijvestein uit Naaldwijk was vorig jaar één van de weinigen die toen al volledig doorging met produceren. 'Er waren vooral veel kwekers die het risico niet durfde te nemen', legt hij uit.
'Wij hebben dat wél gedaan en dat is goed uitgepakt. Omdat er zoveel kwekers om ons heen stopte, ontstond er een enorm hoge verkoopprijs, waardoor we onze hoge kosten toch konden dekken.'

'We hebben veel geleerd van gascrisis'

Daarnaast heeft de gascrisis volgens hem de algehele tuinbouwsector veel positiefs opgeleverd. Duijvestein: 'We hebben heel veel geleerd van hoe we slimmer en met minder gas toch kunnen produceren. Er zijn gave initiatieven ontstaan, we hebben geleerd dat we best met een graadje minder kunnen en uiteindelijk zijn we in de gehele sector veel minder gas gaan gebruiken. En ik verwacht dat dit proces de komende jaren alleen maar zal doorzetten.'