Snuffelen in boeken van het Damesleesmuseum? Het kan op Open Monumentendag
7 september, 13:06 • 3 minuten leestijd
DEN HAAG - Van buiten lijkt het een chique woonhuis zoals andere aan het Nassauplein in Den Haag. Niets doet vermoeden dat er op nummer 15 een levendige club dames én heren hier hun liefde voor boeken met elkaar kan delen. Bij binnenkomst ruik je direct de muffige geur van de eerste boeken die ooit werden aangekocht. 'Ze zijn alleen niet veel waard, want ze hebben allemaal een stempel van het Damesleesmuseum', zegt Gerda Aalders terwijl ze een boek met bruin geworden bladzijden openklapt.
Met momenteel een collectie van meer dan 33.000 boeken is Aalders voorzitter van één van de grootste particuliere bibliotheken in Nederland. De hoge kamers met fraaie plafonds zijn dan ook gevuld met tientallen meters boekenkast. Het is een uitzonderlijke verzameling met veel oude uitgaven en eerste drukken. Maar met een driekoppig leescomité dat nieuwe titels aankoopt is de bibliotheek, zoals deze tegenwoordig in gebruik is, allerminst muffig.
Gerda geeft een rondleiding door het Damesleesmuseum:
Damesleesmuseum opent voor het eerst deuren op Open Monumentendag
In 1894 werd door twaalf jongedames uit de 'betere kringen' het Haagsch Damesleesmuseum opgericht. Openbare bibliotheken bestonden in die tijd nog niet en deelname aan een mannenleeskring was ongewoon. In het Damesleesmuseum vonden Haagse dames een eigen toevluchtsoord. In een huiselijke omgeving konden zij hier de nieuwste romans lezen en over literatuur praten.
Typische damesboeken
'Wat versta jij onder damesboeken?', kaatst Aalders de bal terug op de vraag of er vooral damesboeken in de collectie zitten. 'Het is iets wat niet gedefinieerd is', legt ze uit. 'Ik denk het niet', vervolgt Aalders. 'De zinsbouw is belangrijk, het taalgebruik dus en het verhaal moet boeiend zijn.'
Twee personen lezen de nieuwe boeken om ze te beoordelen. Als zij het niet met elkaar eens zijn dan komt er een derde persoon aan te pas die het definitieve besluit neemt om het wel of niet in de collectie op te nemen. Alle kritieken worden bewaard. Zo kwamen Gerard Reve en Jan Wolters eerst niet door het panel. 'Ze vonden Reve in eerste instantie gewoon bah.' Anderen keurden de boeken vervolgens toch goed.
Eenzame mannen
Sinds 1970 zijn ook heren welkom bij het Damesleesmuseum. Toch maken niet veel mannen daar gebruik van, de leesclub heeft ruim vierhonderd leden waar zich een enkele man onder mag scharen. Ruud van Leeuwen is één van hen en is lid geworden omdat zijn vrouw in het bestuur zat. 'En ik heb het vervolgens ontdekt als een heerlijke bibliotheek die ook nog eens dichterbij huis is dan de gemeentelijke bibliotheek.'
Of hij zich een beetje thuisvoelt tussen de vrouwen? 'Ik word altijd heel vriendelijk ontvangen dus ik voel mij altijd heerlijk tussen de dames.' Gerda Aalders vindt het erg gezellig dat er af en toe wat heren langskomen. 'Dat je samen de liefde voor boeken en lezen deelt is heel belangrijk en ook bijzonder aan deze plek.'
Wil je zelf de sfeer proeven van dit levende erfgoed? Dat kan op de Open Monumentendagen op 9 en 10 september.
