Commentaar: Bestuurscrisis in Noordwijk, over een mug en heel veel olifanten

Op het eerste gezicht zou je zeggen dat er van een mug een olifant is gemaakt. Het heet in elk geval De Schelft, het sportcomplex in Noordwijkerhout dat op 14 november 2020 afbrandde. Het nieuwe college van burgemeester en wethouders wilde De Schelft binnen de financiële mogelijkheden herbouwen, maar kwam tot de conclusie dat er te weinig geld is om naast het zwembad ook een nieuwe, permanente sporthal terug te brengen. Niets aan de hand, toch?

Coalitiepartij VVD ging daar echter tegenin en deed een voorstel om de sporthal wel te bouwen met extra geld uit een paar belastingverhogingen. Tegen de natuur van de VVD in, maar het mooie is dat die verhogingen vooral worden opgebracht door mensen van buiten Noordwijk: parkeer-, toeristen- en forensenbelasting. De stemmen staakten - 13-13 -, dus eind deze maand wordt er opnieuw gestemd. Ook niets aan de hand, toch?

Toch wel. Want de drie andere coalitiepartijen voelden zich door de VVD verraden. 'Dat was niet de afspraak', hoorde je hen briesend zeggen. Bovendien stak het hen dat de VVD al vooraf een deal met de oppositie had gesloten. 'De VVD heeft de coalitie laten verdrinken in De Schelft', zei fractievoorzitter Alfons Morssink van de Partij voor de Inwoners tijdens de raadsvergadering. 'Zij trekken de stekker uit de coalitie.'

Voor de drie partijen is de VVD de roze olifant: in de psychologie staat dat voor iets waar je nadrukkelijk niet aan wil denken, maar toch doet. De drie hopen nu samen met eenpitter Lijst De Moor een breed raadsprogramma te kunnen sluiten, zonder de VVD. De basis is het oude coalitieakkoord met hier en daar een aanpassing voor degenen die het willen steunen. En twee extra wethouders, wat voor sommige partijen ook een lekker snoepje kan zijn.

Maar er staan in Noordwijk nog twee olifanten in de kamer: allereerst de scheve verhouding tussen Noordwijk en Noordwijkerhout sinds de fusie. Het valt heel slecht als het roemruchte Noordwijkerhoutse carnaval niet 'thuis' in De Schelft kan worden gevierd. Het 'gezellige' Noordwijkerhout voelt zich voortdurend tekort gedaan door het 'rijke' en hooghartige Noordwijk. Aan Zee vooral.

Daarnaast hangt nog steeds het verguisde ondermijningsrapport van het vorige gemeentebestuur boven de partijen. Wel of niet in opdracht van VVD-burgemeester Jan Rijpstra deed een aantal (oud-)wethouders een boekje open over de bestuurscultuur in Noordwijk en de invloed die een aantal vastgoedjongens zou uitoefenen. Laten dat nou net de mensen achter de Partij voor de Inwoners (PvdI) zijn - die na verschijning van dat rapport werd opgericht - en die dus nog een appeltje met een aantal politici zouden willen schillen. Iedereen wacht op de rechtszaak daarover die de hoofdrolspelers tegen die politici en een hoge ambtenaar hebben aangespannen.

Eén van de wethouders, Alois Eberharter van de PvdI, heeft zijn conclusies al getrokken. Hij gaat wat anders doen. Eberharter stelt in zijn afscheidsbrief dat de politieke verhoudingen opnieuw gepolariseerd zijn en het vertrouwen 'weggesmolten is'. 'Persoonlijke ambities en partijbelangen voeren de boventoon. Oude vetes, althans geschillen, tussen personen gelieerd aan partijen waaronder de Pvdl zijn opgelaaid en hebben een rentree gemaakt in de raadszaal.' In deze porseleinkast lopen dan ook wel erg veel olifanten rond.

In deze porseleinkast - of slangenkuil - heeft Arie van Erk, de beminnelijke burgemeester van dat juist zo rustige buurdorp Hillegom, geprobeerd de schade te beperken en de neuzen weer één kant op te krijgen. De gesprekken waren constructief, zo horen we, zolang het niet gaat over de vraag wie met wie door één deur kan, en vooral wil. Zijn rapport lag al op 8 augustus op tafel, maar Van Erk adviseerde de partijen om eerst de vakantie te gebruiken om nader tot elkaar te komen.

Dinsdagavond horen we of dat is gelukt, wat zijn voorstel is en wat de partijen daarmee doen. Of wordt het een verbouwing van de voordeur van het raadhuis om alle olifanten door één deur te laten gaan. Naar buiten.