Emotionele ouderavond om nieuw schoolplan: 'Kinderen komen huilend thuis'

De ouders zijn dinsdagavond massaal naar het Picasso Lyceum gekomen. De ouders van leerlingen in de bovenbouw krijgen hier van de school uitleg over het omstreden nieuwe schoolplan. Nog maar dertig minuten les per vak per week. Ook voor de examenvakken. Na weken van onrust en vragen hopen de ouders hier eindelijk hun antwoorden te krijgen.

Rond 19.00 uur komen de ouders aan op de Zoetermeerse school. Ze hebben zich van te voren moeten aanmelden en moeten zich ook registreren om naar binnen te mogen. Alles om ongenode geïnteresseerden, zoals journalisten, buiten de deur te houden. De eerste ouders mogen na binnenkomst naar het theater van de school.

Aan rector Buijs hier de taak om het nieuwe schoolplan uit te leggen en de aanwezige ouders gerust te stellen. Al snel blijkt dat dit bijna een onmogelijke taak is. 'We hebben het nieuwe plan pas zo laat kunnen communiceren omdat de MR (medezeggenschapsraad) pas laat heeft ingestemd met het plan', begint Buijs. 'Leugens', klinkt het direct uit de zaal van een van de moeders.

'Maar uiteindelijk heeft de MR wel ingestemd met dit plan', vervolgt de rector. 'Nog meer leugens', klinkt het weer uit de zaal. 'Die zijn door jullie onder druk gezet. Ze zijn niet voor niets allemaal weg.' De opstelling van de schoolleiding steekt de ouders nog het meest. 'Het is een goed-nieuws-show, terwijl duidelijk is dat dit hele plan uit nood geboren is.'

De gemoederen lopen dan ook hoog op als het om de inhoud van het nieuwe schoolplan gaat. Leerlingen krijgen nog maar 30 minuten instructie per vak per week. De rest van de tijd zitten ze voor een groot gedeelte aan hun huiswerk te werken. Op deze manier hoeven leerlingen volgens de school thuis geen huiswerk meer te maken. De school werkt nu drie weken met dit plan en de leerlingen zijn niet tevreden, zo veel wordt wel duidelijk deze avond. Een van de moeders staat op en neemt het woord. 'Mijn dochter zal hier niet blij mee zijn', zegt ze, 'maar ik zal even de appjes van afgelopen week voorlezen. Maandag stuurde ze: 'een half uur les gehad, weer niets geleerd. Dinsdag: weer niets gedaan. En zo gaat dit de hele week door.'

Als een van de slides in de presentatie van de rector aangeeft dat het motto van het nieuwe schoolplan 'Aandacht voor jou' is, breekt er dan ook een cynisch gelach uit op de tribunes. Want juist het gebrek aan docenten en persoonlijke aandacht is wat de ouders dwarszit. Het grootste gedeelte van de dag zitten de leerlingen aan hun huiswerk.

De huiswerktijd zou volgens het schoolplan worden gedaan in een ruimte waarbij meerdere docenten aanwezig zijn om eventueel uitleg te geven. Die begeleiding is er in de eerste weken echter nooit, beweren de ouders. 'Ik heb hier een filmpje waarop je ziet dat 110 jongeren bij elkaar zitten, maar er is geen docent te zien. Wilt u het fimpje zien?', vraagt een van de ouders aan de rector. 'Waarom wilt u het niet zien? Het is toch iets heel anders dan wat er gezegd wordt', reageert de ouder op de weigering van rector Buijs om naar het filmpje te kijken.

Bovendien blijkt dat die 30 minuten les niet gehaald wordt. 'In dit half uur zit ook de tijd die kinderen nodig hebben om van lokaal te wisselen. Dus dat gaat allemaal van de tijd af. Zo blijven er misschien 20, 25 minuten over', legt een van de ouders uit. 'Een van mijn kinderen kwam thuis en vertelde dat ze bij het begin van de les al te horen kregen dat ze geen vragen mochten stellen. Daar had de docent geen tijd voor, want anders paste de uitleg niet in de tijd.'

Kinderen komen volgens de ouders soms huilend thuis omdat ze het niet meer zien zitten. De ouders zeggen dan ook te vrezen dat hun kind langer over de opleiding zal doen. 'Maar als jullie al zo negatief zijn dan straalt dat over op de kinderen', brengt een van de docenten van het zorgteam, die het woord van Buijs heeft overgenomen, hier tegenin. 'Dan is het niet zo gek dat kinderen huilend thuiskomen.'

Het is wat de ouders, die op deze avond vooral gehoopt hadden duidelijkheid en uitleg te krijgen, nog het meeste dwarszit. Iedereen krijgt van de school de schuld voor de ontstane situatie, de media, de MR, de ouders zelf, maar enige verantwoordelijkheid voor de ontstane situatie lijken de rector en de schoolleiding niet te willen nemen.

Hoewel er soms een weerwoord uit de zaal komt op het verhaal van rector Buijs is het niet de bedoeling dat ouders daar hun vragen aan de schoolleiding stellen. De rector moet haar presentatie meerdere keren geven, waardoor de inhoudelijke vragen in de klassen aan de coaches gesteld kunnen worden. 'Het is heel strak in elkaar gezet, zodat er zo min mogelijk ruimte is om vragen te stellen', concludeert een van de ouders.

In de verschillende klaslokalen ontmoeten de ouders de coaches van hun kinderen. Dit zijn de docenten die betrokken zijn bij de Verbinding, de vakoverstijgende projecten op het Picasso Lyceum. 'Maar ze hebben veel nieuwe docenten aangenomen', vertelt een van de ouders. 'Onze coach was heel enthousiast, maar werkte er net twee weken. Op geen enkele inhoudelijke vraag wist hij het antwoord en verwees hij ons door naar de directie.'

Praten met de directie was na afloop van alle presentaties wel mogelijk. Soort van. In het theater stonden drie tafels met aan elke tafel een directielid. Per keer mochten dan een of twee ouders plaatsnemen om hun vragen te stellen. 'Het is echt tragisch', vertelt een van de ouders. 'Er is een hele rij om je vragen te mogen stellen. Niemand gaat natuurlijk zo lang wachten. Dat is het hele idee hierachter. Alles is zo ingericht om maar zo min mogelijk mensen te spreken. Veel ouders zijn dan ook gedesillusioneerd naar huis gegaan.'

Een dag later zijn de ouders van de onderbouw aan de beurt. Nu krijgen zij uitleg over het nieuwe schoolsysteem. De opzet is hetzelfde. Eerst een uitleg van de rector, daarna een inhoudelijke verdieping door de coaches. Rector Buijs begint haar verhaal met verwijten aan de media dat het nieuwe schoolplan in een negatief daglicht heeft gezet. 'Ik had na deze opening verwacht dat er wel discussie zou komen, maar dat viel eigenlijk wel mee', merkt een van de ouders op.

In tegenstelling tot de dag ervoor verloopt de ouderavond rustig. De rector maakt excuses dat het nieuwe schoolplan pas zo laat aan de ouders is gecommuniceerd, 'maar door de late instemming van de MR konden we niet anders'. De meeste vragen van de ouders gaan echter over het registratiesysteem Magister, waarin onder meer de cijfers worden bijgehouden, en de onduidelijkheid over het rooster.

Ouders gaan hier met een beter gevoel naar huis dan de ouders met kinderen in de bovenbouw. 'Maar we blijven wel sceptisch', geeft een van de ouders van een kind uit de onderbouw aan. 'Ik ging best met een goed gevoel naar huis. We hadden liever gehad dat we het nieuwe schoolplan wisten voor we onze dochter in hadden geschreven, maar inhoudelijk heb ik nog geen oordeel. Al zegt het wel veel dat er basisscholen in Zoetermeer zijn die al hun leerlingen afraden om naar het Picasso Lyceum te gaan. We houden dan ook de vinger aan de pols.'

Voor deze ouders is een overstap van hun kind nog niet aan de orde. Iets wat diverse ouders al hebben geprobeerd. Maar in Zoetermeer is dat niet mogelijk. 'We hebben nog met het Erasmus contact opgenomen nadat we hoorden dat een leerlinge die daar ingeloot was naar Utrecht is verhuisd. Er zou dan een plekje vrij komen zou je denken. Maar het probleem is niet dat de andere scholen te veel leerlingen hebben, maar Picasso te weinig. Dus ook nu was er voor ons kind geen plaats.'

En dus zijn vooral de ouders van kinderen in de bovenbouw druk aan het kijken naar andere oplossingen. 'Het cynische is nog dat de school zegt dat dit nieuwe onderwijssysteem de kansengelijkheid in het onderwijs moet stimuleren. Maar het is natuurlijk precies het omgekeerde. Veel ouders zijn al aan het kijken naar bijles en examentrainingen. Als je dat kunt betalen, dan zul je het hier wel redden, maar als je dat als ouders niet kan betalen, dan gaat het een moeilijk verhaal worden. Daar ben ik van overtuigd.'

Een woordvoerder van het Lucas Onderwijs, waar het Picasso Lyceum onder valt, vertelt over de ouderavonden dat er sprake was van grote opkomst. 'De school erkent dat ouders en leerlingen te laat zijn geïnformeerd over de wijzigingen dit schooljaar, waardoor verwarring is ontstaan. Op de ouderavonden zijn ouders geïnformeerd over wat er dit schooljaar op de planning staat en hebben ze uitleg gekregen over het geactualiseerde schoolplan. Door ouders is kritische feedback gegeven, waar de schoolleiding zich over buigt en op terug zal komen.'

Het is volgens de woordvoerder in ieder geval niet zo dat het lotingssysteem in Zoetermeer is ingevoerd om het Picasso Lyceum overeind te houden. 'Zoetermeerse scholen zitten vol en hebben geen plek. Voor 165 van de 176 aanmeldingen (voor dit jaar, red.) was het Picasso Lyceum de eerste keus. Voor elke school en afdeling wordt vooraf afgesproken hoeveel klassen er geplaatst kunnen worden. Vorig jaar is 97 procent van de leerlingen in Zoetermeer geplaatst op hun voorkeursschool.'

De woordvoerder gaat ook in op de inhoudelijke kritiek van de ouders. Volgens het Lucas Onderwijs is het nog te vroeg om conclusies te trekken over het nieuwe schoolplan. 'Het schooljaar is nu 2,5 week op streek en de school werkt inmiddels 8 lesdagen volgens het aangepaste model. Het is nog te vroeg om conclusies te trekken. Er wordt de komende weken zorgvuldig gemonitord en verbeteringen worden doorgevoerd waar nodig.'

Dat de leerlingen op sommige dagen niet of nauwelijks les hebben en voornamelijk aan hun huiswerk zitten is bij het Lucas Onderwijs niet bekend. 'Dit signaal strookt niet met het schoolplan', besluit de woordvoerder. 'We onderzoeken dit signaal.'