'Westlandse truc' om arbeidsmigranten in beeld te krijgen ook in Den Haag

Het is een hardnekkig probleem. Arbeidsmigranten die in Den Haag wonen en zich niet bij de gemeente registreren. Daarom heeft het stadhuis geen idee hoeveel arbeidsmigranten er daadwerkelijk in de stad wonen en kunnen misstanden, zoals slechte woonomstandigheden en overbewoning, niet aangepakt worden. En deze misstanden treffen niet alleen de arbeidsmigranten zelf, ze zorgen ook voor overlast in de wijken.

In Westland is hiervoor een oplossing gevonden. Daar heft de gemeente sinds 2011 toeristenbelasting op werkgevers en huisvesters als de bij hen verblijvende arbeidsmigranten zich niet registreren. 'Het overgrote deel van de arbeidsmigranten hebben wij daarom in beeld', vertelt wethouder Pieter Varekamp (VVD) van Westland. 'En dat is door deze methode tot stand gekomen.'

Om te controleren of de arbeidsmigranten zich werkelijk hebben ingeschreven voert Westland twee of drie keer per week controles uit op plekken waarvan de gemeente weet of vermoedt dat er arbeidsmigranten wonen. Varekamp: 'En de afgelopen jaren is een aantal keer de maatregel met terugwerkende kracht opgelegd.' Deze kosten worden door de werkgevers niet doorberekend aan de arbeidsmigranten, zegt de wethouder. 'Daar hebben we op door gevraagd en voor zover wij weten gebeurt dat niet.'

De Haagse VVD wil nu dat Den Haag deze Westlandse methode overneemt. De partij kreeg daarvoor de handen op elkaar van een meerderheid van de gemeenteraad. 'Westland werkt al meer dan tien jaar met deze methode en heeft daar succes mee', legt VVD-raadslid Anthony Uduba uit. 'Daarom willen wij dat Den Haag in gesprek gaat met Westland en de maatregel toepast in de stad. Zonder een goede registratie kunnen we de problemen in bijvoorbeeld Laak niet aanpakken.'

Maar volgens wethouder Martijn Balster (PvdA) gaat de maatregel niet werken in de stad. 'De situatie in Den Haag is anders dan die in Westland', zegt de Haagse wethouder. 'In het Westland zijn de meeste arbeidsmigranten zowel werkzaam als woonachtig in de gemeente en dan kan je goede afspraken maken over registratie. Maar in Den Haag wonen veel arbeidsmigranten die ergens anders in het land werken tot soms de Duitse grens aan toe. Er zijn dus ongelofelijk veel werkgevers waar deze arbeidsmigranten voor werken en dat maakt het zo ingewikkeld voor de Haagse omstandigheden.'

Toch vindt een meerderheid van de gemeenteraad dat Balster de Westlandse methode moet overnemen. 'Als je nergens mee start, los je in elk geval niets op', vindt Uduba. 'We moeten gewoon stappen zetten, want de bewoners kunnen niet langer wachten.'

Wethouder Balster begrijpt het ongeduld van de raad en wil ook dat er snel een oplossing komt, maar kijkt hiervoor naar het kabinet. 'De oplossing is het verplicht registreren van arbeidsmigranten. Ik dring daar al lang op aan bij het kabinet en ga daar mee door', zegt hij. 'Maar het systeem waarbij toeristenbelasting geheven moet worden, werkt niet in Den Haag en zou alleen personele inzet en capaciteit vergen zonder resultaat.' Hij gaat dat nogmaals in een brief aan de raad uitleggen.

Varekamp biedt zijn hulp aan om Den Haag te overtuigen. 'Ik zie niet in waarom de Westlandse methode niet in Den Haag zou werken. Ik zou zeggen: begin er gewoon mee. Ik ben graag bereid om Den Haag te helpen.'