Verzekeraar luidt noodklok: 'Fundamentele veranderingen' nodig om zorg betaalbaar te houden

27 september, 06:00 • 4 minuten leestijd

Een patiënt vlak voor een operatie © ANP

REGIO - Nieuwe behandelmethodes, inflatie, krapte op de arbeidsmarkt en vergrijzing. Dat zijn de belangrijkste redenen voor de forse stijging van de premie voor de basisverzekering. Dat stelt hoogleraar gezondheidseconomie Wim Groot van de Universiteit van Maastricht. Hij verwacht dat de premies ook de komende jaren nog blijven stijgen. Verzekeraar DSW denkt dat ook en wil 'fundamentele veranderingen' om het tij te keren. De verzekeraar ziet nu al dat steeds meer mensen de zorgkosten niet meer kunnen betalen.

'De gezondheidskloof tussen mensen in achterstandswijken en mensen die wonen in betere buurten wordt steeds groter', verzucht DSW-topman Aad de Groot. 'Daar moeten we als verzekeraars en zorgverleners veel meer aan doen. En daar moeten ook gemeenten en bijvoorbeeld woningcorporaties aan meewerken.' In zijn optiek pak je dan het probleem bij de wortel aan en dat levert op de langere termijn minder druk op voor de zorg.

'Ons hele stelsel is er op gericht om mensen beter te maken. Dat is natuurlijk goed, maar het is ook te laat. Je moet proberen te voorkomen dat mensen zorg nodig hebben', gaat de DSW-topman verder. Hij is van mening dat je dan heel breed moet kijken naar hoe mensen wonen, naar het opleidingsniveau, naar sociale netwerken, noem maar op. De Groot denkt dat als je daar verbeteringen doorvoert, de vraag naar zorgt minder hard stijgt: 'En dan voorkomen we dat we het ravijn in rijden.'

De zorgverzekeraars in Nederland zijn weer druk aan het onderhandelen met fysiotherapeuten, ziekenhuizen en andere zorgaanbieders over het inkopen van zorg. Ze proberen een zo laag mogelijke prijs per behandeling te bedingen om ervoor te zorgen dat de kosten van de gezondheidszorg niet te veel omhooggaan en de premies dus stijgen. Dat laatste lukt niet erg. Half november moeten alle premies bekend zijn en kunnen verzekerden weer gaan overstappen naar een andere zorgverzekering.

Maar ondertussen stijgt de premie wel en moeten mensen in ieder geval die basisverzekering verplicht afsluiten. De stijgende premie leidt steeds vaker tot betalingsproblemen, zien ze ook bij DSW. De Groot: 'Mensen vragen steeds vaker om een betalingsregeling, ook voor het eigen risico. En dan zie je vervolgens dat mensen zorg gaan mijden of gaan uitstellen.'

Er zijn manieren om de premie zo laag mogelijk te houden. Zo kun je ervoor kiezen om vrijwillig je eigen risico hoger in te stellen. 'Dat kan tot maximaal 800 euro', verduidelijkt Aad de Groot van DSW. Maar eigenlijk vindt hij dit niet het juiste systeem. 'Het wordt vaak gedaan door mensen die gezond zijn en denken niets te krijgen, maar als ze dan wel iets aan de hand hebben dan moeten anderen daarvoor opdraaien. Het is niet goed voor het solidariteitsprincipe.'

De Groot ziet 'dat hele gedoe met overstappen' met lede ogen aan. 'Ik snap het wel, maar je lost er niets mee op. De zorg wordt er niet beter van.' Hij pleit ervoor om het hele stelsel goed tegen het licht te houden. 'Minder concurrentie en meer preventie.'

Dat is eigenlijk precies wat ook is afgesproken in het Integraal Zorgakkoord (IZA) wat na veel discussie door min of meer iedereen in de zorg is ondertekend. Maar ook daar staat DSW kritisch tegenover: 'Het grote probleem met IZA is dat het nog altijd uitgaat van bestaande systemen en bestaande structuren. Dat moet anders.'

DSW pleit ervoor om de zorg veel meer vanuit de regio te organiseren en de contracten van zorgverzekeraars en zorgverleners ook echt regionaal te regelen. 'Wij zijn de grootste in de regio Delft, Westland en Schieland. Waarom moet ik gaan onderhandelen in Groningen waar we misschien maar een paar verzekerden hebben?' Het liefst ziet De Groot dat de twee grootste verzekeraars in een regio gewoon alle afspraken maken en dat de rest zich daarbij aansluit. 'En dan liefst ook langlopende contracten.'

Daar ziet de gezondheidseconoom uit Maastricht dan weer niets in. Die vreest dat daarmee een deel van de concurrentie wegvalt en de premies juist nog meer gaan stijgen. Maar aan die discussie heeft de verzekerde, zeker op dit moment, niets. Die moet gewoon zijn premie voor volgend jaar blijven ophoesten. DSW is de eerste verzekeraar die het nieuwe bedrag bekend maakt: 149 euro per maand premie voor alleen de basisverzekering.