Actiegroep dreigt met aangifte tegen wethouders vanwege bouw Amare

Zo ziet de concertzaal van Amare eruit
Zo ziet de concertzaal van Amare eruit © ANP
DEN HAAG - Actiegroep SOS Den Haag, die jarenlang streed tegen Amare, legt zich niet neer bij de bouw van het cultuurcomplex. De leden overwegen aangifte te doen tegen politieke bestuurders, omdat zij zich schuldig zouden hebben gemaakt aan het plegen van een onrechtmatige daad. Volgens de actiegroep is er niet volgens de gemeentewet gehandeld. SOS Den Haag ziet in het eindrapport van de raadsenquêtecommissie Amare aanknopingspunten om naar de rechter te stappen.
Een luis in de pels of misschien wel een pain in the ass. Zo kent het stadhuis de leden van SOS Den Haag. Al vanaf de eerste plannen voert de actiegroep, die in het begin nog werkgroep Dooievaar heet, strijd tegen het cultuurcomplex. Elke vergadering van de gemeenteraad waar het over het cultuurpaleis gaat komen ze inspreken, ze maken alternatieve plannen en ze proberen raadsleden, wethouders en burgemeesters te overtuigen.
'De gebouwen die er stonden waren gewoon goed', zegt Joop ten Velden van SOS Den Haag terugblikkend. 'De toenmalige wethouder zei dat de Dr. Anton Philipszaal en het Lucent Danstheater tijdelijke gebouwen waren, maar dat was niet waar. En daar begon de leugenpartij van de gemeente al. Het Danstheater had een uniek gebouw van Rem Koolhaas, een van de allereerste gebouwen van deze wereldberoemde architect. Dat moest zo nodig gesloopt worden en daar waren wij al tegen.'
SOS Den Haag op de trappen van Amare
SOS Den Haag op de trappen van Amare © Omroep West
Het was een van de vele argumenten die de actiegroep in de loop der jaren op tafel gooide om de sloop en de nieuwbouw te voorkomen. Maar alle inzet ten spijt, het cultuurcomplex op het Spuiplein kwam er toch.
Met terugwerkende kracht krijgt SOS Den Haag gelijk. De totstandkoming van het cultuurcomplex is een groot foutencircus gebleken. De raadsenquêtecommissie Amare concludeerde dat er een potje werd gemaakt van de plannen en aansturing, de gemeenteraad werd misleid en de kosten zijn de pan uitgerezen. Bovendien is er nu geen geld om meer voorstellingen te houden die Amare écht wil hebben. 'Het publieke belang van Amare is verwaarloosd', stellen de onderzoekers.
Amare werd in 2021 in gebruik genomen. Het cultuurcomplex op het Spuiplein is de thuisbasis van onder meer het Residentie Orkest, het Nederlands Dans Theater en het Koninklijk Conservatorium. De kosten van het project liepen op van zo'n 180 miljoen tot ruim 220 miljoen euro. Met bijkomende kosten als rente, OZB en onderhoud worden de totale kosten voor het gebouw door de raadscommissie berekent op in elk geval 520 miljoen euro. Daar komen mogelijk nog miljoenen per jaar bij voor de exploitatie en programmering van Amare.
Maar een gevoel van triomf heeft de actiegroep niet. 'Het gebouw had er niet moeten komen', vindt Ten Velden. 'En het was jammer dat we geen gehoor kregen. De coalitiepartijen waren steeds hartstikke doof voor de feiten die wij aandroegen, maar wat wij zeiden was gewoon waar. Er werd voortdurend gelogen en daar protesteerden wij tegen. Zo hoort een overheid niet met feiten om te gaan.'
SOS Den Haag legt zich hier niet bij neer en zint op gerechtelijke stappen. 'Wij overwegen om tegen twee wethouders aangifte te doen', vertelt Peter Drijver. 'Het Openbaar Ministerie zou hun rol moeten gaan bekijken bij het onjuist informeren van de gemeenteraad en de burgers en het opschepen van de stad met extra kosten, die zij wel degelijk hebben voorzien. Dat is een onrechtmatige daad, omdat er niet volgens de gemeentewet is gehandeld. In het rapport van de enquêtecommissie staat dit precies beschreven.' Om welke twee wethouders het gaat wil Drijver nog niet zeggen.
Cultuurpaleis Amare aan het Spuiplein in Den Haag
Cultuurpaleis Amare aan het Spuiplein in Den Haag © ANP / Hollandse Hoogte / Sandra Uittenbogaart
Alhoewel Den Haag met de oplevering van Amare beschikt over een mooie concert- en danszaal oordeelt de actiegroep negatief over de rest van het gebouw. 'Ik schaam mij dood voor de bouw. Dit is een ruïne voor de toekomst', zegt Jan de Jonge. 'Het geld om het te onderhouden is er niet en de zalen worden slechts voor 61 procent benut.'
Ook Frits Roijaards van SOS Den Haag is 'niet trots' op Amare. 'Het is een symbool van een zeer verrotte bestuurscultuur op het Haagse stadhuis en een symbool van de teloorgang van de cultuur in de stad', zegt hij. 'Slechts een paar grote gezelschappen functioneren behoorlijk en dat gaat ten koste van de kleinere. Er moet flink bezuinigd worden om de stenen van Amare te betalen.'
Woensdagavond spreekt de gemeenteraad van Den Haag voor de eerste keer in een commissievergadering over het eindrapport van de raadsenquêtecommissie Amare. De enquêtecommissie, die bestaat uit vijf raadsleden, deed in opdracht van de gemeenteraad meer dan een jaar onderzoek naar de totstandkoming en de bouw van het cultuurcomplex. Op 12 oktober staat een volgende commissievergadering gepland.