Rob zorgde jarenlang voor olifant Irma: 'Nieuws over haar dood was drie keer slikken'

Rob van Loon met olifant Irma
Rob van Loon met olifant Irma © Privéfoto
RIJSWIJK - Rob van Loon uit Rijswijk is er door geraakt: het overlijden van olifant Irma in Diergaarde Blijdorp afgelopen maandag. Irma was met haar 52 jaar de oudste olifant van Nederland en matriarch van de beroemde Rotterdamse olifantenkudde. Ze schonk het leven aan zes kinderen, veertien kleinkinderen en vier achterkleinkinderen. Rob was er getuige van. Hij was namelijk jarenlang een van haar verzorgers en had een speciale band met Irma.
Rob wist nog van niks toen hij maandagmiddag een paar e-mails kreeg van oud-collega's uit Artis en het Limburgse GaiaZoo. Ze wensten hem sterkte. Pas toen hij op de website van Blijdorp ging kijken, drong het tot hem door dat Irma er niet meer is.
'Dat was drie keer slikken, het kwam behoorlijk binnen', vertelt hij in het programma Menno in de Middag op Radio West. 'Het was een koffer vol beelden die door mijn hoofd schoten.'

Meteen een klik

De eerste ontmoeting die Rob met Irma had, staat hem nog goed bij. Het was midden jaren tachtig, toen hij na een carrière als dierverzorger in het gesloten Dierenpark Wassenaar in Blijdorp aan de slag kon. Omdat hij al ruime ervaring had met dikhuiden, kwam hij terecht op de 'olifantenpost', zoals dat heet.
'Vanaf het begin klikte het', vertelt hij. 'Je moet altijd maar afwachten of het goed gaat tussen jou en die dieren, met hun sterke empathische vermogen. Maar dat ging meteen geweldig.' Het was wel een heel andere tijd. Een tijd waarin de verzorgers nog tussen de dieren liepen en er veel fysiek contact was. Dat is tegenwoordig niet meer het geval.

Beschermen van de jonkies

Een olifantenkudde bestaat hoofdzakelijk uit dames. Zo'n kudde wordt geleid door een matriarch; vaak is dat het oudste en meest ervaren vrouwtje. Irma was 'wel een soort matriarch', volgens Rob. Met andere woorden: in de praktijk liet zij nog wel eens over zich heen lopen. Behalve als er een jong in de groep werd geboren. Dan nam zij resoluut de leiding.
'Eerst bleef ze dan wat op afstand. Maar daarna ontstaat er vanuit de andere olifanten een hoop gebrul. Al die dieren bemoeien zich ermee. Op dat moment kwam Irma er dan bij. Ze veegde ze allemaal opzij en ging beschermend over dat jong heen staan. Of het nu haar eigen jong was of van een ander, dat maakte niet uit.'
Olifant Irma
Olifant Irma © ANP
De band die Rob had met Irma is moeilijk uit te leggen aan een buitenstaander. Maar er waren momenten die hij zijn leven lang niet meer zal vergeten. Na een aantal mooie jaren bij de olifanten is hij op een andere afdeling gaan werken, met andere dieren. 'Ik ben sindsdien niet vaak meer langs geweest, ook om mijzelf een beetje te beschermen. Dus ik was al jaren weg.'

'Er biggelde een traantje'

Maar op een gegeven moment werd mij toch gevraagd of ik even aanwezig wilde zijn bij een transport van een andere olifant die ik had verzorgd. Dus ik ging daarheen. Irma stond er een beetje nuchter bij. Ik keek naar dat andere dier, maar op een gegeven moment sloeg Irma heel zachtjes haar slurf om mijn onderbeen heen. Ze hield mij zo vast dat ik niet meer weg kon.'
Dat liet Rob niet koud. 'Op zo'n moment gaan de emoties spelen, dan biggelt er een traantje. Ik draaide me naar haar om, voor zover mogelijk. Ik begon tegen haar te praten. Heel langzaam begon ze te brommen. Op een gegeven moment ontaardde dat in een gebrul. Haar voorhoofd begon te trillen. Dat is niet te beschrijven.'

'Ze reizen met je mee'

Rob is inmiddels al jaren met pensioen. In Blijdorp komt hij bijna nooit meer, maar het verzorgen van dieren kan hij niet laten. Tegenwoordig is hij actief als vrijwilliger bij de Haagse Dierenambulance, waar hij onder meer voor kippen, geiten en pony's zorgt. 'Dat is ook heel leuk om te doen hoor, maar die olifanten... tja... ze reizen met je mee.'
In 2003 maakte Johan Overdevest een reportage voor Omroep West over Robs werk als dierverzorger. Bekijk hier een fragment:
Rob van Loon aan het werk in de dierentuin in 2003
Wil je meer verhalen uit Menno in de Middag lezen? Klik dan hier.