Francis van Broekhuizen wilde Maria Callas zijn: 'Maar dat werd moeilijk, ik ben een echte huismus'

Francis van Broekhuizen en Maria Callas
Francis van Broekhuizen en Maria Callas © ANP en Volf Prod. Composite Films
NOOTDORP - Als de naam van Francis van Broekhuizen valt, dan gaat het al snel over haar grote voorbeeld: Maria Callas. Vanwege haar honderdste geboortedag gaat de Nootdorpse op tournee met het PHION-orkest. Aan de hand van Callas' bekendste aria's zingt en vertelt Van Broekhuizen het verhaal van de wereldberoemde operazangeres. 'Ik ben sinds mijn zestiende helemaal bezeten van die vrouw.'
De studeerkamer van Van Broekhuizen laat wat dat betreft weinig aan de verbeelding over. In elk hoekje is wel iets terug te vinden van Maria Callas: foto's, filmposters, boeken, cd-boxen, oude elpees met prachtige platenhoezen. Op de deur pronkt een zelfgetekend portret van haar idool. Op de computer staan verschillende historische concertopnames.
Ook die waar het voor haar allemaal begon. 'Mijn eerste kennismaking met Callas was toen ik het programma Klasgenoten van Koos Postema zag. Dat ga ik ook vertellen in de show. Ik zat met papa en mama tv te kijken op de bank, gezellig. De actrice Sigrid Koetse speelde toen Callas. En toen lieten ze een fragment zien. Hartstikke mooi. En dan hoor je, in de stilte, ineens die stem van Callas. En die look van haar...'
Op haar computer kijken we naar dat eerste fragment:
Francis van Broekhuizen kruipt in de huid van Maria Callas
Uit haar boekenkast trekt ze de biografie van Maria Callas, geschreven door Arianna Stassinopoulos. 'Die heb ik helemaal grijs gelezen. Wel tachtig keer, geloof ik. Hier heb ik ook veel uitgehaald voor de show, want het is heel lekker geschreven. Net zoals in de tv-serie The Crown, dat je dialogen hoort, die er waarschijnlijk helemaal niet zijn geweest. Maar waardoor je denkt dat je aan de theetafel zit met Maria Callas. Dat gevoel. Ik was helemaal geobsedeerd.'
Aan de muur hangen ook prenten van een vriend van de familie. 'Rob, die was ook helemaal bezeten. Ik ging elke week bij hem, in Den Haag, praten over Callas en opnames luisteren. Daar hingen deze prachtige dingen aan de muur. Hier heb ik ook een foto van iemand gekregen met een echte handtekening van haar. Dat is natuurlijk helemaal te gek. En op dinsdag 28 november, als we in Amare optreden, vertel ik haar levensverhaal en zing ik een paar aria's.'
Maria Callas | Tekening: Francis van Broekhuizen
Maria Callas | Tekening: Francis van Broekhuizen
Die combinatie is nog niet zo makkelijk, zegt ze zelf. 'Als zangeres moet je niet te veel praten. En ik praat heel veel en moet dan ook nog enorme aria's gaan zingen. Dus daar ben ik heel nerveus over, want houdt mijn stem het wel? Gelukkig hebben we nog een jonge zangeres mee, Elenora Hu, die zingt al die coloratuuraria's, want dat kan ik echt niet. Ik doe meer de dramatische stukken.'
Zo speelt ze na de pauze de scène van het Rome-schandaal na, waarin Callas na de eerste akte van Norma niet meer verder kan zingen. 'Ze was ziek. De hele jetset zat in de zaal, inclusief de Italiaanse president. Dus dat was een toestand. En dan kom ik op in een speciaal gemaakt kostuum. Ik en dus niet Callas, ik pretendeer ook niet haar te zijn. Maar dan doe ik alsof en citeer ik citaten van Callas over de ergste avond van mijn leven. Richting het einde wordt het natuurlijk steeds dramatischer. Met een dode, in dit geval Callas. Haar leven was als een opera.'

De ultieme diva

Haar levensverhaal maakt haar, volgens Van Broekhuizen, ook zo legendarisch. 'Ten eerste heeft ze het gezicht van de opera veranderd. Ze was de ultieme diva. Niet iedereen weet van opera, maar van Callas hebben ze allemaal wel gehoord. Moet je nagaan wat voor betekenis ze heeft gehad.'
Wat haar natuurlijk ook uniek maakt is haar voordracht. 'Zij kon het heel erg dramatisch zingen. Met heel veel zeggingskracht. Ook al versta je het niet, toch word je ontroerd. Het is heel vaak in het Italiaans of Spaans, dan versta je het niet gelijk, maar je hoort bij haar meteen wat het betekent. En dat is niet bij elke zangeres zo. Dat maakt haar zo bijzonder. En we hebben het nog steeds over haar.'
Maria Callas tijdens optreden in Amsterdam
Maria Callas tijdens optreden in Amsterdam © Nederlands Fotomuseum
Van Broekhuizen heeft zich altijd verbaasd over de kritiek die er was op haar zangtechniek. 'Als er iemand technisch goed onderbouwd was, was het Maria Callas. Ze was zó goed, dat ze heel verschillende partijen zong, die eigenlijk maar bij één stemvak passen. Maar zij zong eigenlijk alle rollen van alle verschillende stemvakken. Dat is eigenlijk niet te doen. Als ik dat moet doen, moet ik mijn stem forceren. Maar Callas deed dat omdat ze technisch zo verdomd goed was.'
Na een paar jaar, aan het einde van haar carrière, begon zich dat echter te wreken. 'En toch ook de emotie, want als je verdrietig of ongelukkig bent, slaat dat op je stem. Ze was op een gegeven moment in de veertig. Ik ben nu 48 en in de overgang, dat heeft allemaal invloed op je stem. Daar werd vroeger niet over gesproken, maar ik denk dat dat ook een rol heeft gespeeld. Maar zij was wereldberoemd en moest altijd zingen. Zij kon geen nee zeggen, want dan werd het een schandaal.'

'Ik ben echt een huismus'

Ze gaat verder: 'Toen ik 16 was, wilde ik haar helemaal worden. Maar toen ik ging studeren, kwam ik erachter dat het een heel moeilijk leven zou worden, want ik durf niet van huis weg.' Lachend: 'Ik ben echt een huismus. Dus ik ben helemaal niet zoals Callas. En toch ook wel een beetje als ik die muziek zing. Ik heb heel veel inspiratie van haar, als het gaat om de muziek en hoe ik die wil uitvoeren, dat wil ik exact doen als Callas, maar haar persoonlijke leven wil ik niet nadoen want dat is vreselijk ongelukkig geweest.'
De voorstelling 'Maria Callas 100 jaar' met Francis van Broekhuizen is op dinsdag 28 november te zien in Amare, Den Haag. Daarnaast is een nieuwe, ingekleurde versie van de concertfilm 'Callas - Paris, 1958' vanaf donderdag 25 november in de bioscoop te zien.