Nieuwe regel KNVB zorgt voor einde zondagvoetbal in de Randstad

Concordia Delft-speler Martijn Overes
Concordia Delft-speler Martijn Overes © Orange Pictures
REGIO - Het zondagvoetbal voor selectie-elftallen verdwijnt met rasse schreden uit Zuid-Holland. De afgelopen twintig jaar maakten de meeste clubs al de overstap naar de zaterdag als speeldag en een nieuwe regeling van de KNVB trekt nu ook de twijfelaars over de streep. Clubs die van weekenddag veranderen hoeven niet meer op het laagste niveau te beginnen, maar mogen instromen in de klasse waar ze al speelden. Het lijkt de doodsteek voor het zondagvoetbal in de Randstad, Dertig van de 52 clubs willen na dit seizoen overstappen. De KNVB garandeert op haar beurt dat er in het seizoen 2022/2023 sowieso nog op zondag wordt gevoetbald in de provincie.
Amateurclubs moeten voor 1 oktober bij de KNVB aangeven op welke weekenddag ze volgend seizoen willen voetballen. Het merendeel van de clubs in voetbalregio West II speelt al op zaterdag. Een trend die is ingezet rond de eeuwwisseling. Twintig jaar geleden begonnen nog 252 clubs op zondag aan de competitie. Tien jaar later was dit aantal al gereduceerd tot 154. Vorige week startten 73 verenigingen in district West II aan de competitie. Saillant detail: daarbij zaten 21 clubs die normaal gesproken in district West I of Zuid I spelen. Ook waren er twee clubs uit West II (ROAC en Hillegom) die in West I spelen.
De KNVB heeft Nederland onderverdeeld in zes voetbaldistricten: Noord, Oost, West I, West II, Zuid I en Zuid II. Zuid-Holland en district West II kennen bijna dezelfde grenzen. Alleen clubs rond Gorinchem en Dordrecht spelen veelal in Zuid I, terwijl clubs rond het Utrechtse Woerden gewoonlijk onderdeel uitmaken van West II. De zes voetbaldistricten zijn verantwoordelijk voor de competities van alle clubs die spelen vanaf de eerste klasse. De standaardteams van verenigingen die uitkomen in de hoofdklasse of tweede en derde divisie vallen onder de landelijke KNVB. Dit artikel gaat voor het grootste gedeelte over de standaardteams (eerste elftallen) die spelen onder de vlag van West II.

Fusies en faillissementen onderdeel van afbraak zondagvoetbal

De meeste clubs stoppen op zondag omdat ze de overstap maken naar het zaterdagvoetbal. Dat is niet de enige reden waarom het zondagvoetbal langzaam maar zeker wordt afgebroken. Ook fusies, faillissementen of het gebrek aan standaardteams zijn een oorzaak van het snel verdwijnen van het voetbal op zondag. Omroep West heeft gekeken wat er de afgelopen tien seizoenen is gebeurd met de clubs in het zondagvoetbal. Waar spelen de 154 clubs, die in 2012/2013 aan de zondagcompetitie in West II startten, tegenwoordig?
Waar spelen de eerste elftallen uit 2012/2013, tien jaar later?
Waar spelen de eerste elftallen uit 2012/2013, tien jaar later? © Omroep West
De afgelopen tien jaar zijn er steeds minder clubs die een standaardteam voor beide speeldagen hebben. Sommige fusieclubs die bestaan uit een van oorsprong zaterdag- en zondagclub die zijn samengesmolten, kiezen er soms nog voor om op beide weekenddagen een team de wei in te sturen. Toch gaan de meeste zondagclubs mee met hun fusiepartner en kiezen ze voor de zaterdag. De afgelopen tien jaar hebben ook enkele andere clubs ervoor gekozen om nog maar met een selectieteam te gaan spelen en die onder te brengen op de zaterdag. Bekende voorbeelden daarvan zijn FC Lisse en GDA.

Traditieclubs maken óók de overstap

De zondag is nu voor 52 clubs nog steeds de speeldag. 41 verenigingen speelden tien jaar geleden al op die dag. In die tijd zijn er ook twee nieuwe clubs bijgekomen, verenigingen weer op zondag gaan spelen, of gedegradeerd uit de landelijke competities waardoor er dit jaar 52 clubs aan de competitie begonnen. Dat aantal lijkt komend jaar drastisch te veranderen. Onder andere Foreholte, RVC'33, DONK en nog talloze andere clubs hebben bij de KNVB aangeven van speeldag te willen veranderen. Onderaan dit artikel is een overzicht te zien. Dat volgend seizoen zoveel clubs naar het zaterdagvoetbal gaan, komt door een nieuwe regeling van de KNVB. Tot en met dit seizoen moest een club die een andere speeldag wilde, onderaan de voetbalpiramide beginnen. Dat hoeft vanaf 2022/2023 niet meer. Vanaf dan kun je horizontaal instromen. Een van de clubs die daar gebruik van wil maken is HVV. 'De nieuwe regeling heeft ons het zetje gegeven', zegt voorzitter Jeroen Smits. Zijn vereniging speelt dit jaar in de tweede klasse op zondag en mag bij goedkeuring van de KNVB volgend seizoen spelen in de zaterdag tweede klasse.
Clubs die we vroeger helemaal zouden hebben weggespeeld, mogen nu op een hoger niveau instromen
Aan de zondag kon normaal gesproken niet worden getornd bij traditieclubs als HVV (opgericht in 1878), maar ook Concordia Delft (1885) of Olympia (1886) uit Gouda. Met een oprichtingsdatum die ligt in de negentiende eeuw behoren ze tot de pioniers van het Nederlandse voetbal. Een sport die in de beginjaren op zondag werd gespeeld en een speeldag die ondanks het steeds groter wordende zaterdagvoetbal, steevast werd verdedigd. Toch zijn ze om. Volgens Smits is het zondagvoetbal te veel 'uitgehold'. 'Als we op zondag blijven spelen dan moeten we op een gegeven moment richting Noord-Brabant of Noord-Holland. We verwachten namelijk dat ook veel andere clubs uit de regio gebruik gaan maken van de nieuwe regeling. Of die overstap ook nog kan over twee of drie jaar moet maar blijken.'

'We voelen ons bestolen'

De nieuwe regeling roept ook wrevel op. VV Nieuwerkerk was een stabiele eersteklasser op zondag, maar besloot om vanaf 2018 op zaterdag te gaan spelen. De vereniging uit Nieuwerkerk aan den IJssel moest dat wel doen in de vierde klasse, drie niveaus lager. 'Wij voelen ons wel bestolen', zegt voorzitter Hans Jeroense. 'Wij hebben in de jaren voor de overstap aan de bond duidelijk gevraagd of een horizontale overstap mogelijk was. Ook omdat de KNVB de optie voor weekendvoetbal (een competitie met zowel zaterdag- als zondagclubs, red.) steeds voor zich uitschoof. We kregen een duidelijk antwoord: nee, dat gaat nooit gebeuren. Toen zijn we overgestapt.'
Nieuwerkerk promoveerde één keer na de overstap
Nieuwerkerk promoveerde één keer na de overstap © Orange Pictures
'De clubs die er nu voor kiezen om horizontaal over te stappen hebben daar het volste recht toe', vervolgt Jeroense. 'Alleen clubs die we vroeger helemaal zouden hebben weggespeeld, mogen nu op een hoger niveau instromen. Dat is wel wrang. Maar van de overstap zelf hebben we geen spijt gehad. Het bevalt ons honderd procent. Het niveau op zaterdag is hoger dan op zondag. Ons doel is nu om de tweede klasse te halen.'

'Zaterdag voetbaldag, zondag familiedag'

Bij HVV lijkt de overgang niet zonder slag of stoot te gaan. Dat heeft vooral te maken met de grote jeugdafdeling van de Haagse club. 'Alleen het eerste elftal gaat naar de zaterdag', bevestigt de voorzitter dan ook. 'Meerdere seniorenelftallen zijn voor ons niet te faciliteren. We hebben maar drie velden en laten nu soms al jeugdelftallen op zondag spelen. Dat gaat uiteraard iedere keer in onderling overleg met de tegenstander. Maar liever hebben we dat dit meer structuur krijgt. Misschien dat in de toekomst de zaterdag de voetbaldag wordt en zondag de familiedag.'
De kinderziektes die komen kijken bij een overstap zijn bij S.V. Kickers '69 uit Leimuiden inmiddels opgelost. De ploeg uit het Groene Hart was een zondagclub, maar besloot in 2018 om de overstap naar de andere weekenddag te maken. Of die overstap een succes is, ligt volgens voorzitter Wim Buskermolen aan vanuit welk oogpunt je het bekijkt. 'Uit voetbaltechnisch oogpunt zeker', vertelt hij. 'We hadden een probleem om jeugd te laten instromen in het selectievoetbal op zondag. Ze gingen liever uit op zaterdag. De selectie werd ieder jaar dan ook dunner en dunner. Als je 35 spelers hebt en elk jaar gaan er drie of vier spelers met voetbalpensioen, dan is na vijf jaar je selectie wel erg klein. Na de overstap naar de zaterdag hebben we wel meer doorstroom.'

Zaterdag rekening houden met voetballen op zondag

Dit probleem beaamt Toni Arroyo, aanvaller bij Foreholte uit Voorhout. Al tien jaar speelt hij op zondag in het eerste van zijn club. Zodoende zag hij dat maar weinig spelers uit de jeugd zin hadden om de overstap naar het eerste elftal te maken. 'We hebben het in de kantine wel eens over een overstap van speeldag gehad', zegt hij. 'Onder meer omdat die jongere gasten de zaterdag gewend zijn. Dan is spelen op zondag een vervelende stap. Maar, daar komt vanaf volgend seizoen verandering in. Mede doordat we in de tweede klasse kunnen blijven.'
Foreholte-aanvaller Toni Arroyo (rechts) wint een kopduel
Foreholte-aanvaller Toni Arroyo (rechts) wint een kopduel © Orange Pictures
Maar Arroyo kijkt om nog meer redenen uit naar het moment dat zijn elftal op zaterdag gaat spelen. 'Op zaterdag kun je na je wedstrijd lekker een biertje doen en daarna uit eten, om vervolgens 's avonds nog wat leuks te doen. Nu moet ik de hele zaterdag met alles rekening houden omdat ik op zondag moet voetballen.'

'Op het fietsje naar Leiden'

'Nu zit ik bij clubs in de competitie die ik niet eens ken', snijdt hij een volgend probleempunt aan; de langere reistijden omdat er steeds minder clubs op zondag spelen. 'We gaan altijd met de bus naar uitwedstrijden en zeker als je gewonnen hebt, is het reizen geen probleem. Maar het is wel leuk als we volgend jaar weer tegen clubs die dichterbij liggen mogen spelen. Dat we misschien wel op het fietsje naar Leiden kunnen. Bij thuiswedstrijden zal het ook wel drukker worden als de jeugd blijft hangen. Ik wilde na dit seizoen eigenlijk stoppen, maar ik denk nu dat ik er nog een jaartje aan vast plak.'
De overstap naar het zaterdagvoetbal zorgt niet alleen maar voor hosanna en klaroengeschal. Dat weten ze bijvoorbeeld op Sportpark Beukenlaan in Leimuiden. 'Als dorpsclub hebben wij een belangrijke sociale functie', zegt Kickers '69-voorzitter Buskermolen. 'Voor veel mensen is het op zondag een loopje naar de voetbalverenging. De zaterdag komen de mensen nog wel door met het doen van de boodschappen of het kijken naar het voetbal van de kinderen en kleinkinderen. Maar op zondag weten ze niet wat ze moeten doen en dan gaan ze naar de voetbal. Dat is nu natuurlijk minder.'

Vrijwilligersdiensten in het gedrang

Maar ook op vrijwilligersgebied heeft de overstap voor problemen gezorgd. Bij een dorpsclub als Kickers werd er door een selectiespeler op zondag gevoetbald en daarnaast coacht hij op zaterdag een jeugdelftal of staat hij achter de bar. Die combinatie is sinds drie jaar een stuk moeilijker geworden. 'Een derde nadeel is een onevenwichtige belasting van ons complex', voegt de voorzitter eraan toe. 'Op zondag spelen nog steeds seniorenteams, dus we hebben met de KNVB afgesproken dat al onze teams op zondag tegelijk thuis of uit spelen. Dat is onder andere makkelijker met het inzetten van vrijwilligers.'
Een van de problemen die Kickers ook heeft gehad met de overstap, was dat de derby's plotsklaps waren verdwenen. Wedstrijden tegen WVC, DOSR, Altidor, Nicolaas Boys, MMO werden niet meer gespeeld in Leimuiden. 'Langzaam beginnen ze terug te komen', zegt de voorzitter. Het was natuurlijk een aderlating voor ons, maar zelfs de clubs die verknocht waren aan de zondag maken nu de overstap.'
De volgende dertig clubs uit West II hebben bij de KNVB aangegeven vanaf het seizoen 2022/2023 op zaterdag te willen gaan voetballen:
  • Alphen - Alphen aan den Rijn
  • ASC - Oegstgeest
  • Concordia - Delft
  • Den Hoorn - Den Hoorn
  • DHC - Delft
  • DHL - Delft
  • DONK - Gouda
  • EMM '21 - Roelofarendsveen
  • ESTO - Bodegraven
  • Foreholte - Voorhout
  • Full Speed - Delft
  • Hillegersberg - Rotterdam
  • HMSH - Den Haag (speelt ook al op zaterdag)
  • HVV - Den Haag
  • FC IJsselmonde (speelt ook al op zaterdag)
  • Laakkwartier - Den Haag
  • SV Madestein - Den Haag
  • Meeuwenplaat - Hoogvliet
  • Olympia - Gouda
  • RKDEO - Nootdorp
  • RVC'33 - Reeuwijk-Dorp
  • SEP - Delft
  • Slikkerveer - Ridderkerk
  • Spartaan’20 - Rotterdam
  • Stompwijk '92 - Stompwijk
  • VUC - Den Haag
  • Wilhelmus - Voorburg
  • Wippolder - Delft
  • CVV Zwervers - Capelle aan den IJssel
  • SV Zuid West - Den Haag
Mocht jouw club er onverhoopt niet tussen staan, mail dan naar matthijs.snepvangers@omroepwest.nl
Als de KNVB begin volgende week alle overstapaanvragen heeft verwerkt, volgt er een reactie van de bond op de website van Omroep West.