Belgisch-Nederlandse competitie: waarom spelen Leiden en The Hague alleen tegen Nederlandse clubs?

Worthy de Jong van ZZ Leiden
Worthy de Jong van ZZ Leiden © Orange Pictures
REGIO - De nieuwe basketbalcompetitie met ploegen uit Nederland en België werd groots gepresenteerd. Toch speelden The Hague Royals zaterdag opnieuw tegen een Nederlandse tegenstander. En ook ZZ Leiden heeft nog geen competitiewedstrijd tegen een ploeg van onze zuiderburen gespeeld. Dat heeft alles te maken met de opzet van het splinternieuwe toernooi. Tot 1 februari houden de basketballers de landsgrenzen eervol intact. Maar hoe ziet de nieuwe basketbalcompetitie eruit?
In december maakte de basketbalbond het nieuws trots bekend: elf Nederlandse clubs en tien Belgische clubs zouden samen een competitie vormen: BNXT. Dat staat voor B(elgië), N(ederland) en het woord 'next'. In fases gaan we door de competitie heen.

Fase 1: de Supercup

11 september 2021
Om het samengaan van de competities te vieren werd in Den Bosch voorafgaand aan het huidige seizoen een wedstrijd georganiseerd tussen de regerend Nederlands en regerend Belgisch kampioen. ZZ Leiden is kampioen van Nederland, maar de ploeg verloor van de zuiderburen. Het werd half september 90-68 voor Filou Oostende.
ZZ Leiden speelt naast de BNXT League ook nog in de FIBA Europa Cup. Dat is het tweede Europese basketbaltoernooi. Plaatsing voor de Champions League ging in een kwalificatietoernooi in september mis, waardoor voor coach Geert Hammink en zijn mannen de Europe Cup overblijft. Daar won Leiden de eerste wedstrijd van Iraklis Thessaloniki uit Griekenland en verloor het woensdag tegen KK Mornar Bar uit Montenegro. Er resteren nog vier poulewedstrijden.

Fase 2: Nationale ronde

24 september t/m 1 februari
In de eerste fase van de strijd om de BNXT-cup spelen de Belgische en Nederlandse teams nog afzonderlijk van elkaar in de zogenoemde domestic round. ZZ Leiden en The Hague Royals treffen dus alleen maar Nederlandse teams. Op 13 november vindt zelfs de derby tussen beide steden plaats. Dan ontmoeten de ploegen elkaar in Den Haag. Eind januari mogen The Royals naar de Sleutelstad.
De domestic round is nu op ongeveer een derde. ZZ Leiden staat na zes wedstrijden tweede. The Hague Royals is terug te vinden op de tiende plek. In totaal worden er tot eind januari twintig wedstrijden gespeeld.
De ploegen die in de top-5 eindigen, gaan naar een competitie met de naam Elite Gold. Daar zullen ook de vijf beste Belgische teams instromen. De rest van de clubs zal het in Elite Silver tegen elkaar opnemen. Die competitie bestaat uit zes Nederlandse teams en vijf Belgische.

Fase 3: Internationale ronde

5 februari t/m 29 april
Voordat de ploegen aan Elite Gold en Elite Silver beginnen, worden de punten die ze in domestic round hebben gehaald gehalveerd. Daarna volgen er tien wedstrijden tussen Belgische clubs enerzijds en Nederlandse teams anderzijds. Opvallend detail hierbij: de ene week zullen alle Nederlandse clubs thuisspelen, de week erop worden alle wedstrijden bij onze zuiderburen gehouden. Dit format wordt aangehouden tot 29 april.
De eindrangschikking van Elite Gold en Elite Silver bepalen vervolgens welke ploegen mogen meedoen in de strijd om het landskampioenschap van België en Nederland.
Fictief voorbeeld: eindstand Elite Gold op 29 april:
  1. Filou Oostende (België)
  2. Okapi Aalst (België)
  3. ZZ Leiden (Nederland)
  4. Heroes Den Bosch (Nederland)
  5. Belfius Mons-Hainaut (België)
  6. Donar Groningen (Nederland)
  7. Landstede Hammers (Nederland)
  8. Stella Artois Leuven Bears (België)
  9. Spirou Basket (België)
  10. Den Helder Suns (Nederland)
Fictief voorbeeld: eindstand Elite Silver op 29 april:
  1. Telenet Giants Antwerp (België)
  2. Basketbal Academie Limburg (Nederland)
  3. The Hague Royals (Nederland
  4. Kangeroes Basket Mechelen (België)
  5. Hubo Limburg United (België)
  6. BC Apollo Amsterdam (Nederland)
  7. RSW Liege Basket (België)
  8. Zeeuw & Zeeuw Feyenoord Basketball (Nederland)
  9. Aris Leeuwarden (Nederland)
  10. Yoast United (Nederland)
  11. Phoenix Brussels Basketball (België)

Fase 4: Play-offs nationaal kampioenschap

3 t/m 29 mei
De vijf Nederlandse teams uit Elite Gold en het beste Nederlandse team uit Elite Silver spelen volgens een play-offsysteem om de nationale titel. De twee beste teams uit Elite Gold mogen in de halve finales starten, de andere vier teams beginnen in de kwartfinales.
Als we de fictieve stand hierboven als eindrangschikking pakken, dan zou dat betekenen dat ZZ Leiden en Heroes Den Bosch in de halve finale beginnen. Die twee verenigingen zijn immers de twee beste teams in Elite Gold. Donar, Landstede, Den Helder zijn de andere drie Nederlandse teams in Elite Gold. Samen met het beste Nederlandse team in Elite Silver, Basketbal Academie Limburg, spelen ze in de kwartfinale om het Nederlands landskampioenschap
Kwartfinale: best of 3
Wedstrijd A: Derde Nederlandse team Elite Gold - Beste Nederlandse team Elite Silver
Wedstrijd B: Vierde Nederlandse team Elite Gold - Vijfde Nederlandse team Elite Gold
Halve finale: best of 5
Wedstrijd C:
Eerste Nederlandse team Elite Gold - Winnaar wedstrijd A
Wedstrijd D: Tweede Nederlandse team Elite Gold - Winnaar wedstrijd B
Finale om landskampioenschap: best of 5
Winnaar wedstrijd A - Winnaar wedstrijd B
Voor de strijd om de Belgische titel vindt er een soortgelijk programma plaats.
Casey Lopes van The Hague Royals
Casey Lopes van The Hague Royals © Orange Pictures

Fase 5: play-offs BNXT-cup

4 mei t/m 11 juni
Als we de fictieve stand aanhouden, dan lijkt het seizoen voor The Hague Royals erop te zitten. Niets is minder waar. De Haagse ploeg heeft zelfs nog kans om de BNXT-cup te winnen. Want tegelijk met de strijd om de landstitel, wordt er gestreden om de Belgisch-Nederlandse titel.
Eerst zal er een voorronde met de teams uit de Silver League plaatsvinden. Voor het laatste team uit de Silver League zit de competitie erop. Phoenix Brussel is in de fictieve stand uitgeschakeld in alle competities. Telenet Giants Antwerp en Basketbal Academie Limburg strijden als beste clubs uit de Silver League mee om de landstitel. Zij zijn gevrijwaard van de voorronde. Daardoor blijven er acht teams over. Die komen op basis van de ranglijst van de Silver League tegen elkaar uit.
Oftewel: het beste team uit de Silver League dat meedoet aan de voorronde, in onze fictieve stand is dat The Hague Royals, komt uit tegen het slechtste team: Yoast United. De op-een-na-beste, speelt tegen de op-een-na-slechtste. enz. In totaal zijn er vier wedstrijden, waarbij de vier winnaars naar de eerste ronde van de play-offs om de BNXT-cup gaan.
Die vier ploegen krijgen een nieuwe tegenstander. Namelijk de vier ploegen die in de kwartfinales om het landskampioenschap van België en Nederland zijn uitgeschakeld. Oftewel: twee Belgische en twee Nederlandse ploegen stromen in. Het schema tot de finale ziet er zo uit:
Ronde 1:
Vier winnaars Elite Silver playoff - Vier kwartfinalisten die verloren in play-offs nationaal kampioenschappen
Ronde 2:
Vier winnaars ronde 1 - vier verliezende halve finalisten nationaal kampioenschappen
Ronde 3:
Winnaars ronde 2 spelen tegen elkaar
Ronde 4
Winnaars ronde 3 spelen tegen verliezend finalisten nationaal kampioenschap
Ronde 5
Winnaars ronde 4 spelen tegen nationaal kampioenen
Finale:
Winnaars ronde 5 spelen tegen elkaar
De finales lijken nog ver weg. Eerst moeten ZZ Leiden en The Hague Royals zich zien te plaatsen voor Elite Gold. Een taak die al zwaar genoeg is.