Leidse profvoetballer reist door Europa: van Schotse slagvelden naar Duitse pünktlichkeit

LEIDEN - Als amateurspeler van UVS liep hij ooit stage bij het grote Arsenal van trainer Arsène Wenger. Niet veel later zat hij twee wedstrijden op de bank bij ADO Den Haag, maar tot een officieel debuut kwam het niet. Na wat omzwervingen in Schotland is verdediger Henk van Schaik (23) uit Leiden bij SV Eintracht Trier 05 beland in de Duitse Oberliga (vijfde niveau), waar hij het enorm naar zijn zin heeft. 'Als ik door de stad loop zie ik af en toe kinderen lopen met mijn shirt, met rugnummer 5 en Van Schaik op de rug. Dat is toch geweldig?'
Hoe komen jonge voetballers uit onze regio in de uithoeken van Europa terecht? Hoe is het leven van een twintiger op de poolcirkel of midden op de Middellandse Zee? Waar dromen ze verder nog van in hun profcarrière? Tien woensdagen lang geven we op web en app een kijkje in het leven van regiogenoten die over het hele continent met voetballen hun geld verdienen. In aflevering 2: Leidenaar Henk van Schaik.
Naast Arsenal liep de Leidenaar ook stage bij Ipswich Town, Birmingham City en Glasgow Rangers. Op jonge leeftijd is hij al vrij lang, wat hem interessant maakt voor Britse scouts. Bij Arsenal traint hij mee met onder de 18. 'Ik dacht dat ik op een jeugdcomplex terecht zou komen', vertelt hij lachend. 'Eenmaal aangekomen zag ik alleen maar dikke Porsches staan. Na de training zat ik bij de lunch aan tafel met Mesut Özil, Aaron Ramsey, Alex Oxlade-Chamberlain en Arsène Wenger. Voor het eten kreeg ik instructies mee dat ik geen foto mocht maken, maar ik heb toch stiekem een foto genomen van Özil. Ik moest toch een herinnering hebben voor later.'
Mijn teamgenoten in Schotland waren echte beulen
Vlak voor het seizoen 2016/2017 tekent hij een jeugdcontract bij ADO Den Haag. Het is de bedoeling dat hij aansluit bij de A1, maar al na twee trainingen wordt hij doorgeschoven naar het eerste elftal. In de eerste thuiswedstrijd tegen Go Ahead Eagles (3-0 winst, red.) zit hij nog op de bank, maar tot een debuut komt het niet. In februari wordt trainer Željko Petrovic ontslagen en opgevolgd door Fons Groenedijk, die in de strijd voor lijfsbehoud kiest voor ervaring. Van Schaik kiest daarom voor een nieuwe uitdaging en tekent een tweejarig contract bij FC Twente.

Stage lopen in Schotland

'Bij Jong FC Twente brak ik al snel in de voorbereiding een botje in mijn voet. Nadat ik fit was, heb ik alles in de competitie gespeeld. Helaas degradeerde het eerste elftal dat seizoen en werd het beloftenteam uit de competitie gehaald.' Het contract van Van Schaik wordt na een jaar ontbonden.
Als speler van Livingston FC tegen Celtic
Als speler van Livingston FC tegen Celtic © Henk van Schaik
In oktober belt zijn zaakwaarnemer hem op met de mededeling dat hij stage kan lopen bij het net gepromoveerde Livingston in de Schotse Premier League. Van Schaik traint een week mee en tekent een tweejarig contract. 'Een fantastische uitdaging natuurlijk', blikt de verdediger terug. 'De club had ook een concreet plan met me. In het eerste seizoen mocht ik wennen aan het Schotse voetbal en zouden ze me fysiek klaarstomen voor het echte werk. Ze zagen me als een talent voor de toekomst. Dat wil je natuurlijk horen als jonge voetballer.'

Debuut tegen Celtic

Op de eerste trainingen moet Van Schaik het vooral fysiek afleggen tegen zijn teamgenoten. 'Waar ik in Nederland tot de grootste en de sterkste behoorde, was ik in Schotland juist een van de kleintjes. Mijn teamgenoten waren echt beulen. Op de eerste trainingen werd ik alleen maar omver gebeukt.' Hij laat zich niet kennen en duikt elke dag het krachthonk in. 'In die periode heb ik heel veel extra moeten eten om aan te komen. In Nederland zeggen ze: ga maar niet koppen, daar krijg je hoofdpijn van. In het buitenland lachen ze je uit als je niet goed kan koppen. Een wereld van verschil.'
Een maand later wacht de beloning voor het harde werken. In een volgepakt Almondvale Stadium maakt hij zijn debuut in de thuiswedstrijd tegen regerend kampioen Celtic (0-0, red.). In de 94ste minuut mag hij invallen voor aanvaller Dolly Menga. Het debuut beleeft hij in een roes. 'Bizar natuurlijk. Ik voelde eigenlijk totaal geen spanning, maar in het veld moest ik mezelf wel even knijpen hoor. Kijk waar je nu loopt, dacht ik bij mezelf. Toen ik mocht invallen, stond Celtic-trainer Brendan Rogers verderop. Bij Celtic deden spelers als Scott Brown, Odsonne Édouard en Kieran Tierney mee. Fantastisch natuurlijk.'

'Ik heb echt alles gehad: neus gebroken, littekens overal'

Hij weet dan al dat er eens kans bestaat dat hij in de winterstop wordt verhuurd. Dumbarton, een club uit de Schotse League One, meldt zich om Van Schaik voor een half jaar over te nemen. Het huurcontract wordt opgesteld, waarin staat dat de verdediger zowel bij Livingston als bij Dumbarton gaat trainen. ‘Dat was natuurlijk pure roofbouw op mijn lichaam. Aan het begin ging het nog hartstikke goed, al gaat het er in de Schotse tweede divisie nog harder aan toe. Joh, ik heb echt alles gehad: neus gebroken, littekens overal. Het was een slagveld. Maar na vijf wedstrijden raakte ik geblesseerd aan mijn knie. Ik lag eruit voor de rest van het seizoen.'
Van Schaik in het shirt van FC Twente
Van Schaik in het shirt van FC Twente © Orange Pictures
Na het seizoen keert hij terug bij Livingston. Daar blijkt er weinig zicht te zijn op speelminuten. Hij laat zijn contract ontbinden en tekent bij Greenock Morton, een club uit de Schotse eerste divisie, maar dat loopt uit op een fiasco. Van Schaik: 'Het was de grootste fout in mijn carrière om daar te tekenen. Bij de contractbesprekingen hadden ze zulke mooie beloftes, bijvoorbeeld dat ik veel speelminuten ging maken. Uiteindelijk kwam ik helemaal niet aan spelen toe en werden er veel nieuwe jongens bijgehaald. Ook bepaalde afspraken die met de club waren gemaakt, werden niet nageleefd. Er werd een spelletje met mij gespeeld. Wat de precieze reden was, heb ik nooit kunnen achterhalen.'

Vader laten overvliegen voor niets

In augustus 2019 speelt Greenock Morton voor de Schotse League Cup een uitwedstrijd bij Hilbernian. Op voorhand een prachtig affiche, waar Van Schaik ook erg naar uitkijkt. 'Er werden ruim 25.000 toeschouwers verwacht en de trainer had beloofd dat ik speeltijd zou krijgen. "No worries, you play for sure", zei hij op de training tegen mij. Ik had mijn vader daarom laten overvliegen vanuit Nederland en kaarten klaargelegd voor hem. Vlak voor de warming-up kwam de trainer naar me toe en zei dat ik zelfs op de tribune zou zitten. Onbegrijpelijk, dat soort dingen gebeurden daar.'
Als ik door de stad loop, zie ik af en toe kinderen lopen met mijn shirt, rugnummer 5 en Van Schaik op de rug
Vlak daarna raakt de verdediger ook nog eens geblesseerd aan zijn enkel. Met wederzijds goedvinden wordt zijn contract ontbonden en kiest hij voor een half jaar contract bij Jong Almere City. 'Ik wilde weer helemaal fit worden en het plezier weer terugvinden in het voetbal.'

Nieuw avontuur in de Oberliga

Via zijn zaakwaarnemer, die de trainer van SV Eintracht Trier 05 kent, gaat hij na een half jaar in Almere op stage in Duitsland. 'Ik had wel wat twijfels van tevoren, want het is toch de Oberliga en ik wist weinig van de club af. Maar vanaf de eerste minuut is het fantastisch geweest.'
De club heeft een roemrijk verleden in Duitsland, maar is de laatste jaren wat weggezakt in de Duitse voetbalpiramide. Vlak na de eeuwwisseling speelde SV Eintracht Trier nog in de 2. Bundesliga, een niveau waar de club graag weer naartoe wil groeien. 'Je merkt gewoon dat het er professioneel aan toe gaat', legt Van Schaik uit. 'Toen ik hier op stage kwam was er goede begeleiding. Het hotel was al geregeld en ik kreeg vervoer naar de training. De trainer was heel positief ingesteld en ik voelde direct een klik met hem. Na twee dagen kwamen ze al met een contractvoorstel en heb ik getekend.'

Gedoodverfde kampioen

SV Eintracht Trier is de gedoodverfde kampioen en dat merk je in de wedstrijden volgens Van Schaik. 'Iedereen geeft tegen ons tweehonderd procent en doet er alles aan om van ons te winnen. Het is onze taak om daar goed mee om te gaan. In de competitie spelen we bijvoorbeeld tegen TuS Koblenz of het tweede elftal van 1. FC Kaiserslautern. Dat zijn schitterende wedstrijden.'
Henk van Schaik wint een kopduel
Henk van Schaik wint een kopduel © SV Eintracht Trier 05
Ook het leven in Duitsland bevalt de verdediger goed. 'Als ik door de stad loop, zie ik af en toe kinderen lopen met mijn shirt, rugnummer 5 en Van Schaik op de rug. Dat is toch geweldig? Daar droom je van als jonge jongen. Soms herkennen ze me ook en dan roepen ze wat naar me. Hartstikke leuk is dat.'

'Ik zit op mijn plek'

Dromen over de toekomst doet Van Schaik wat minder. 'Ik zit op m’n plek nu', legt hij uit. 'Het doel is om het maximale eruit te halen of dat dan de eredivisie, de Bundesliga of de 2. Bundesliga is zien we wel. Als ik er maar alles aan heb gedaan.'
Volgende week spreken we Carlito Fermina uit Delft, die in Griekenland zijn speelminuten maakt.