Marathonsensatie Brinkman topfavoriet in Rotterdam: 'Mentale kunst om het te doen'

Nienke Brinkman tijdens een training
Nienke Brinkman tijdens een training © Lars Gebraad
LEIDERDORP - Het leven van marathonloopster Nienke Brinkman staat de afgelopen twee jaar op zijn kop. Waar de Leiderdorpse in 2020 nog als grote onbekende gold in de atletiekwereld, staat ze zondag als gevestigde naam aan de start van de NN Marathon Rotterdam. Een verhaal over haar ambities, de groeiende druk van de buitenwacht en wat de sport zo mooi maakt. 'Het mentale spelletje is zó bijzonder.'
In 2020 ging de Marathon van Amsterdam niet door wegens de coronapandemie. Brinkman had voor het evenement getraind en besloot met een aantal vrienden alsnog de 42.195 meter af te leggen. Daarin wist zij een toptijd van 2 uur en 39 minuten te realiseren, tot verrassing van haarzelf. 'In dat jaar begon corona en ben ik steeds meer gaan hardlopen', vertelt ze. 'Ik hockeyde vroeger altijd en daarnaast liep ik hard. Ik had niet zoveel te doen en ik vind sporten heel erg leuk. Ik ben steeds iets langer en meer gaan rennen.'
Inmiddels woont Brinkman in Zwitserland, waar ze in Zürich bezig is met haar PhD. Ze doet onderzoek naar geofysica. 'Ik werk met de data van een missie van NASA, maar ben gewoon werknemer van de universiteit', vervolgt ze. Het leven in het Alpenland bevalt haar uitstekend. 'Ik geniet heel erg van het leven en de natuur hier. Met hardlopen ben je zo de stad uit en voor je het weet loop je door de heuvels of langs het meer. Qua sporten is het een heel fijn land om in te wonen.'
Nienke Brinkman traint in Zwitserland
Nienke Brinkman traint in Zwitserland © Lars Gebraad
De topsport-werkcombinatie viel haar zwaar. 'Het was heel lastig. Mijn baas merkte ook wel dat het wat moeizamer ging.' Inmiddels werkt Brinkman zestig procent op de universiteit in plaats van fulltime, zodat ze meer tijd kan besteden aan haar carrière als duursporter. 'Op dit moment gaat dat helemaal goed.'
Brinkman is, anders dan haar naam doet vermoeden, geboren in Indonesië. 'Mijn vader werkte voor een Nederlands bedrijf in het buitenland', vertelt de 28-jarige atlete. 'Van de vier jaar dat mijn ouders daar woonden, werd ik in het laatste jaar geboren. Toen zijn mijn moeder, mijn zussen en ik in Leiderdorp gaan wonen en kwam mijn vader af en toe thuis.' Aan de voet van Leiden groeide ze op. 'Ik heb er mijn hele leven opgebouwd en ken de omgeving dus goed.' Brinkman ging in de Sleutelstad naar school en hockeyde in Leiderdorp.
De toptijd die ze in Amsterdam realiseerde, deed ze naar eigen zeggen zonder gestructureerd trainingsschema. 'Ik heb wel veel volume gedraaid voor die marathon', vertelt Brinkman. 'Ik liep ongeveer honderd kilometer per week, wat natuurlijk wel veel heeft geholpen. 'Wat ik nu heel erg veel doe, specifieke marathontrainingen en intervaltrainingen, deed ik toen helemaal niet. Ik had niet echt een routine en geen trainer.'
'Sindsdien hebben we alles omgegooid.'
De razendsnelle tijd smaakte naar meer. 'Ik vond dat eigenlijk wel een reden om voor een trainer te gaan.' Vervolgens ging ze in februari 2021 in zee met Benjamin Ueltschi. 'Sindsdien hebben we alles omgegooid. Ik dacht dat er nog heel veel te winnen viel, als iemand me zou helpen.'
'Ik deed al mijn trainingen eigenlijk altijd heel hard. Hij zei: we gaan gepolariseerd trainen. We gaan als we hard trainen écht hard trainen en als we rustig trainen écht rustig trainen. Dat heeft heel erg effect gehad. Ik ben toen heel erg vooruit geschoten. Ik denk dat alle credits naar mijn coach mogen. Hij heeft een hele voorname rol gespeeld in mijn ontwikkeling', vervolgt de loopster.

Derde Nederlandse tijd ooit

De begeleiding van Ueltschi wierp duidelijk zijn vruchten af. Tijdens de marathon van Valencia finishte Brinkman in een tijd van 2 uur en 26 minuten: de derde Nederlandse tijd ooit. Tijdens de race voelde ze al aan dat er een toptijd aan zat te komen. 'Ik had tijdens die marathon wel het gevoel dat ik onder de 2,5 uur zou lopen', verklaart Brinkman.
'Ik had deze tijd alleen niet in mijn hoofd. We begonnen eigenlijk veel te snel met wat we wilden, maar doordat we ons zo goed voelden, hebben we het op dat tempo vol weten te houden', blikt de atlete terug. 'Als ik in een race zit, ben ik niet zo bezig met wat er gaat gebeuren of wat ik aan het doen ben. Ik denk niet dat ik tijdens de race besefte wat ik aan het presteren was. Dat kwam pas erna.'
Nienke Brinkman
Nienke Brinkman © ANP
Zijn de resultaten van de afgelopen twee jaar een opmaat naar de snelste Nederlandse tijd ooit? 'Op dit moment niet. Het is allemaal nog een beetje nieuw voor mij. Ik moest best wel wennen aan al die aandacht. Zo'n doelstelling aan mezelf opleggen, geeft te veel druk. Ik denk wel dat ik dat ooit wil gaan proberen', legt ze uit.
Pas op 26-jarige leeftijd begon Brinkman met marathonlopen, waardoor de vraag is of ze niet nu al op de top van haar kunnen zit. 'Ik hoor wel van marathonlopers dat ze op oudere leeftijd nog steeds beter kunnen worden. Ook nog als ze begin dertig zijn. Wat ik heel graag zou willen, is dat het me lukt om een succesvolle loopcarrière op langere termijn te hebben, alhoewel ik dus relatief oud ben begonnen. Ik hoop nog wel een aantal jaar mee te kunnen. Ik ben supergemotiveerd om er nog veel meer uit te halen dan dit.'
'Het verbaast me nog steeds dat ik bij de top hoor.'
Is het besef inmiddels ingedaald bij Brinkman dat zij tot de (inter)nationale top van het marathonlopen behoort? 'Ik heb er wel veel over nagedacht', zegt ze na enig aarzelen. 'Op basis van mijn trainingen is het op zich een logisch gevolg dat ik zulke races heb gedaan. Het verbaast me nog wel dat ik opeens bij de top hoor. Dat vind ik nog steeds heel erg vreemd. Ik denk dat ik er wel iets meer aan wen, maar ik moet zeggen dat het nog steeds niet helemaal gewoon is', vertelt ze lachend.
Zo vond ze zich onlangs terug in Kenia, tezamen met de topatleten van het NN-team. 'Dan hoor je daar ineens bij. Dat zorgt er wel voor dat het een beetje begint te wennen. Het team regelt alles heel goed voor mij. Ik ben heel blij dat ze allemaal dingen uit handen nemen. Ik kan me nu puur focussen op het hardlopen en zij zorgen dat alle randzaken in orde zijn.'
Nienke Brinkman kijkt uit over de Zwitserse bergen
Nienke Brinkman kijkt uit over de Zwitserse bergen © Lars Gebraad

Perfecte generale voor Rotterdam

Voorafgaand aan de NN Marathon Rotterdam legde ze als training de halve marathon van Zwitserland af. Brinkman wist deze race doodleuk te winnen. 'Dat was heel leuk. Maar omdat het de Zwitserse kampioenschappen waren, kreeg ik als Nederlander helaas de titel niet. Voor mij was het ook wel gewoon een trainingsrace, want ik wilde wat zelfvertrouwen krijgen voor Rotterdam en kijken hoe het allemaal voelde na Kenia. Het was niet heel belangrijk voor mij wat er gebeurde met het resultaat. Helaas heb ik niet van mijn coach gewonnen, dat was het eigenlijke doel', vervolgt ze met een knipoog.
Zondag is na twee jaar wachten dan eindelijk het moment daar: een marathon in eigen land. 'Ik kijk er heel erg naar uit. Eindelijk kunnen heel veel vrienden en familie komen. Maar ik vind het ook wel spannend natuurlijk', aldus de openhartige Brinkman. 'Ik heb twee hazen die met me meegaan. Het voelt heel professioneel. De trainingen zijn denk ik heel goed gegaan. Ik denk dat ik moet doen wat ik de vorige keer ook deed in Valencia. Je weet het natuurlijk niet of het op de dag zelf ook goed gaat.'

Podiumplek of toptijd

Nu ze inmiddels kan buigen op fraaie resultaten, is de logische vraag of een podiumplek in Rotterdam tot de mogelijkheden behoort. 'Het gaat meer om de tijd dan om de plek. Ik denk dat mijn vrouwelijke concurrenten wel sterker zijn dan ik. Ik denk niet dat ik zomaar de race kan winnen', vervolgt de bescheiden Brinkman.
In tegenstelling tot veel andere duurlopers kan zij putten uit een uitgebreide carrière als hockeyster. 'Die explosiviteit van het hockey heb je eigenlijk niet nodig. Ik speelde wel vaak twee wedstrijden in de week, omdat ik vaak bij andere teams inviel. Ik was van mezelf waarschijnlijk altijd meer een duursporter dan dat ik vooraf had gedacht. Ik denk eigenlijk dat de 'trailraces' van afgelopen jaar me heel veel ervaring hebben gegeven om het mentaal ook goed vol te houden.'
De prachtige trainingsomgeving van Nienke Brinkman
De prachtige trainingsomgeving van Nienke Brinkman © Lars Gebraad
Brinkman is van mening dat een succesvolle tijd vooral kan worden behaald door de juiste mindset. 'Het is een spelletje om de race helemaal goed in te schatten en te lopen. Ik heb er natuurlijk nog niet zoveel ervaring mee, maar ik vind het gewoon zó mooi. Dat je je aan het begin nog zo kalm moet houden en aan het eind aan moet vallen, terwijl je eigenlijk al een heel groot deel in je benen hebt. Het mentale spelletje maakt het zo bijzonder', analyseert ze.
'Dat maakt het ook het belangrijkst. Natuurlijk moet je fit zijn, maar ik denk dat je een beetje kan inschatten wat je zelf aan kan qua fysiek. Daarna is het mentaal de kunst om het ook te doen. Je blijft jezelf altijd uitdagen, tot de kleinste details: daarbij komt het mentale aspect sowieso om de hoek kijken.'