Raki steunt Oranjefeest in West-Papoea: 'Het is een vorm van protest tegen Indonesië'
Raki Ap is geraakt door Oranjevreugde in West-Papoea
DEN HAAG - In Nederland zijn door het gure najaarsweer weinig Oranjefeesten op straat. Dat is in West-Papoea anders. Terwijl de bevolking op scooters rondrijdt, wappert de Nederlandse vlag om de nek van de bestuurders. Nederlands elftal-shirts sieren het straatbeeld in de dorpen en steden. 'Ik krijg er rillingen van', zegt Hagenaar Raki Ap. 'Wat je ziet is een vorm van protest.'
De rillingen die over het lichaam van Ap lopen tijdens het zien van de beelden zijn tweeledig. Hij geniet van de vreugde die hij ziet bij zijn landgenoten. Toch neemt ook een ander sentiment zijn gevoelens over. Dat komt door de pijnlijke geschiedenis waaruit de Oranjekoorts is voortgekomen. 'Begin jaren zestig bereidde Nederland de Papoea’s voor op onafhankelijkheid', legt hij uit. 'Zo kregen ze een landsvlag en werd er een regering voorgedragen om het toekomstige land te leiden. Alleen kwam het er niet van. Onder grote internationale druk, met name door Indonesië, werd anders besloten. Indonesië wilde per se dat West-Papoea bij hun kwam. Dat werd ook de realiteit, met heel veel gevolgen voor de Papoea.'
Mensen die protesteren kunnen volgens Ap in het beste geval in de gevangenis belanden. 'Of in het slechtste geval, zoals mijn vader, worden vermoord door het Indonesische leger. Organisaties schatten dat er 100.000 tot 500.000 slachtoffers zijn gevallen. Dat is op een populatie van 3,5 miljoen een behoorlijk aantal. Daarom spreken we ook van een genocide.'
Ravi Ap is woordvoerder van de Free West-Papua Campaign. Een organisatie die strijd voor een onafhankelijk West-Papoea. Die strijd komt voort uit de onafhankelijkheid van Indonesië in 1945. West-Papoea is het enige gebied van de voormalig kolonie dat Nederlands bleef. Na jarenlang getouwtrek tussen Indonesië en Nederland wijst de Verenigde Naties het land in 1963 toe aan Indonesië. Voorwaarde is wel dat de bevolking - de Papoea's - zich snel mag uitspreken over de eigen toekomst. In 1969 is er daarom een referendum, maar zonder vrije keuze: van de 816.000 Papoea's mogen maar 1.022 inwoners stemmen. Onder dwang kiezen zij voor aansluiting bij Indonesië. Het merendeel van de Papoea's accepteert de uitkomst niet en eist onafhankelijkheid. Dat is het begin van conflicten, bloedvergieten en mensenrechtenschendingen die tot op de dag van vandaag voortduren.
Volgens Ap hebben de inwoners van West-Papoea een goede band met Nederland. 'Ze groeiden met de Nederlanders op', verklaart de 38-jarige Hagenaar. 'Ze vierden samen Sinterklaas en keken samen het WK voetbal. Dat was zo tot ze onderdeel werden van Indonesië. Toen veranderde hoop en perspectief in wanhoop en heel veel ellende. Bij alle koloniale verhalen zit er een zwarte bladzijde. Alleen voor ons Papoea's is het een koloniaal verhaal met een gouden rand. Om wat voor reden dan ook.'
De Oranjekoorts op het tropische eiland komt daar uit voort. Volgens Ap kijken de Papoea's daarmee terug op hun goede band met de Nederlanders. 'De tijd dat onderwijs en gezondheidszorg goed waren. Nu is dat allemaal heel anders. Het sentiment wat je ziet is een vorm van protest. Ze zouden in vrijheid willen leven.'
Ap heeft afgelopen week nog contact gehad met zijn neef die in West-Papua woont. 'Hij neemt deel aan de protesten, maar weet dat de politie en militairen zich bewegen rondom de oranjegekte daar. Dat omdat ze bang zijn dat er een politiek statement wordt gemaakt. Dat is het natuurlijk ook, maar zolang het blijft bij, wij zijn blij dat Nederland wint, is er heel weinig aan de hand.’
Naar eigen zeggen kan hij zelf niet meer naar het land waar hij geboren is. 'Op papier misschien wel', denkt hij hardop. 'In de praktijk is het een heel groot risico. Sterker nog, ik weet dat ik op een zwarte lijst sta en dat Indonesië propagandafilmpjes over mijn activisme maakt, omdat ze weten dat dit de waarheid is', verklaart hij stellig.
'Vrijheid in Den Haag'
'Ik maak gebruik van de vrijheid die de stad Den Haag mij biedt', sluit de vrijheidsstrijden zijn betoog af. 'In de wetenschap dat als de Papoea's hetzelfde verhaal vertellen, ze in het beste geval in de gevangenis belanden. Ik voel ook de drang om het juiste verhaal te vertellen. Zodat de Nederlanders beseffen dat ze een band met de Papoea's hebben. Dat de Nederlanders op wat voor manier ook wat terug durven te geven kunnen geven voor de support.'
In de zesdelige serie Grote Ambities volgt Omroep West mensen met een missie. Stuk voor stuk prachtige mensen, met passie voor hun ambitie. Aflevering vijf gaat over de strijd van Raki Ap.
[Article:Leidenaar is fan van Duitse WK-spits Füllkrug: 'Het begon met een woordgrap over een volle kroeg':4654260]
